نجاه المؤمنین (در اصول دین و اخلاق) صفحه 206

از مخالطه و معاشرت کردن با ابنای دنیا؛ زیرا که اینها مانع اند از ادراک علم حقه و تابیدن انوار قدسیه در صفحه قلب، و حاجب اند از چشیدن لذات انسیه.

دویم: آن که غرض از تعلم، محض تقرب به خداوند عالم و رسیدن به سعادات اخرویه بوده باشد، نه این که غرض او مراء و جدال یا مباهات و مفاخرت یا رسیدن به منصب و جاه و مال یا تفوق بر امثال و اقران بوده باشد؛ زیرا که اگر غرض او یکی از این امور بوده باشد مترتب می شود بر او دوری از خدا و استحقاق عذاب الهی، هم چنان که از آیات و اخبار معلوم می شود.

سیم: آن که عمل کند به آن چه فهمیده و عالم شده؛ زیرا که عالم بلا عمل مثل شجر بی ثمر است؛ بلکه مثل چراغی است که غیر را روشن می کند و خود را می سوزاند. و امر بر او اشد است از امر بر جاهل، و از رحمت الهی دور است و مورد سخط و غضب پروردگار است، و آیات و اخبار در مذمت او ما لایحصی است.

نعوذ بالله من شرور أنفسنا و سیئات أعمالنا.

چهارم: آن که مراعات نماید خضوع و ادب را بالنسبه به معلم، و اعتراض نکند بر او در مواجهه او، و قلبا او را دوست بدارد و فراموش نکند حقوق او را؛ زیرا که معلم پدری معنوی و روحانی است، پس او اولی است به مراعات آداب و حقوق.

و از عمده شرایط، تطهیر نفس است از اخلاق رذیله و اوصاف ذمیمه.

(اقسام علم)

بدان که علم بر دو قسم است: یا حلال است، یا حرام مثل علم سحر و