نجاه المؤمنین (در اصول دین و اخلاق) صفحه 208

محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله وسلم) پیغمبر است و رسول الله است از جانب خدا به سوی خلق؛ و این که ائمه اثنی عشر(صلوات الله علیهم اجمعین) اوصیای آن حضرت می باشند؛ و این که جمیع ما جاء به النبی (صلی الله علیه و آله وسلم) و اوصیائه حق است از امور معاد و غیره، و معرفت زاید بر آنها لازم نیست، و معرفت تفاصیل اینها واجب نیست.

بلی! هرگاه ورع و تقوا و زهد در دنیا و تدبر و تفکر در کتاب الله و انس به اخبار و آثار مرویه از ائمه هدی (علیه السلام) و مجالست و مصاحبت با اخیار و صالحین و ملاحظه طریقه علمای عاملین و دوری از اهل دنیا و فساق و فجار و بطالین را پیشنهاد خود نماید و طریقه خود قرار دهد؛ دور نیست که فیاض علی الاطلاق نورانیتی در قلب او افاضه نماید که تفاصیل این امور را به حسب استعداد و قابلیت خود بفهمد.

فصل بیست و سیم: در خطورات قلبیه و وساوس شیطانیه است

اشاره

بدان که مراد به خطورات قلبیه، آن افکاری است که وارد به قلب می شود و عارض انسان می گردد؛ پس اگر آنها از افکار مذمومه و دواعی به سوی شر باشند مثل تفکر و تدبر در اضرار مسلمی یا نحو آنها از معاصی، او را وسوسه شیطانیه می گویند؛ و اگر از افکار ممدوحه و دواعی به خیر است مثل تفکر در فعل عبادتی و ترک معصیتی، او را الهام می نامند.

و آن چیزی که نفس به واسطه آن مستعد می شود از برای قبول وسوسه، او را اغوا و خذلان می گویند. و آن چیزی که به واسطه آن مستعد می شود از برای قبول الهام، او را لطف و توفیق می نامند. و وسوسه از شیطان است، و الهام از ملک است؛ و به این معنا اشاره شده در بعض اخبار.

و این خطورات قلبیه گاهی عارض می شود نیز به طریق خلجان به بال، بدون این که محرک اراده و عزم بر فعل بشود؛ مثل تمنیات عارضه و