اخلاق نظامی و انتظامی صفحه 227

یسْتَنْبِطُونَه»(1) تا اهل استنباط، آن را تحلیل کرده و طبقه بندی کنند. اخبار، سلسله مراتب و طبقه بندی دارد.

بعضی از خبرها را اگر ندانیم، بهتر است. قرآن می فرماید: «لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکمْ تَسُؤْکمْ»(2)؛ «از بعضی امور سؤال نکنید که اگر بدانید برایتان ضرر دارد.»

دقت در نقل خبر و گزارش

خبر را آن گونه که هست گزارش داده و منتقل کنید؛ چنانکه در قرآن می خوانیم وقتی هدهد به نزد حضرت سلیمان حاضر شد، در بیان علت غیبت و ترک پستش گفت: «بِنَبَإٍ یقین»(3)؛ «خبری قطعی و یقینی دارم.» ماجرا از این قرار بود که هنگامی که سلیمان از مجموعه تحت فرمانش بازدید می کرد، هدهد را در پستش ندید. آن حضرت گفت: «همه را می بینم، امّا هدهد را نمی بینم. چرا هدهد غایب است؟ چرا بدون اجازه پستش را ترک کرده و رفته است؟» زمانی که هدهد بازگشت، گفت: «خبری یقینی و دست اول دارم که شما نیز از آن بی خبرید.»

نگویید مگر می شود که هدهد خبر داشته باشد و سلیمان بی خبر باشد؟! بله، قرآن می گوید می شود که هدهد خبر داشته باشد و سلیمان خبر نداشته باشد. گاهی اوقات، مردم خبری دارند و مسئولان از آن بی اطلاع هستند که مردم باید از طریق صحیح، آن را اطلاع دهند.

استفاده از تمام ظرفیت ها

در ادامه ماجرای حضرت سلیمان و هدهد، آن حضرت به تمام ظرفیت نیروی تحت امرش توجه کرده و گفت: «خبر تو چیست؟» هدهد گفت: «از منطقه ای پرواز می کردم که مردمانش خورشید پرستش می­کردند و خانمی پادشاه آنان بود که تخت بزرگ و باعظمتی

1- . نساء، 83.
2- . مائده، 101
3- . نمل، 22.