درآمدی بر اخلاق پزشکی در اسلام صفحه 185

1- "(بقره/ 187)

2- . فرامرز قراملکی احد و همکاران، اخلاق حرفه­ای در تمدن ایران و اسلام، ص 217.

با آن دو گوهر گران­بها چه کردید؟ گفتند: یا رسول اللَّه آن دو گوهر چیست؟ فرمود: امانت گران­بهاتر کتاب خداوند است ... و امانت دیگر که ملازم آن است، علی بن ابی­طالب و عترت او هستند و این دو از هم جدا نشوند تا در قیامت بر من وارد شوند.(1)

بر این اساس، ادای امانت الهی، با پایه­ریزی زندگی بر محور قرآن و پیروی از اولیای دین حاصل می­شود. چنانکه امام باقر علیه­السلام می­فرماید:

"إنَّ أداءَ الصَّلاهِ وَ الزَّکاهِ و الصَّومِ وَ الحَجِّ مِنَ الأمانَه"(2)

ابن عبّاس در ذیل آیه: "یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُول: ای مومنان به خدا و رسولش خیانت نورزید." (3)می گوید: هرکس چیزی از برنامه های اسلامی را ترک کند، یک نوع خیانت نسبت به خدا و پیامبر مرتکب شده است.(4)

امانت داری در برابر خانواده و جامعه

در فرهنگ اسلامی، افراد در جمع معنا می­یابند و فرد، جدای از خانواده و جامعه جایگاهی ندارد، لذا عزلت و رهبانیت در اسلام امری منفی، بلکه منهی است:

"أَنَّهُ نَهَی عَنِ التَّرَهُّبِ وَ قَالَ لَا رَهْبَانِیهَ فِی الْإِسْلَامِ: رسول خدا از رهبانیت نهی کرده و فرمودند: در اسلام رهبانیت نیست."(5)

انسان اسلام، نه فقط در برابر خود و خدا، بلکه در برابر خانواده و جامعه مسئولیت دارد و فراهم ساختن محیطی پاک و خالی از هر گونه آلودگی، در فضای خانه و خانواده و تعلیم و تربیت فرزندان و امر به معروف و نهی از منکر، از وظایف دینی هر