درآمدی بر اخلاق پزشکی در اسلام صفحه 191

1- . وسائل الشیعه، ج 17، ص11.

2- . فرامرز قراملکی احد، اخلاق حرفه ای، نشر مجنون، تهران، 1385، ص 380.

پس از پایان تحصیل نیز در مراکز درمانی دولتی یا خصوصی مشغول به کار می­شوند و از مکان و امکانات موجود، برای

تشخیص یا درمان بیماری بهره می­برند. در همه این موارد، آنچه در اختیار آنهاست، ملک شخصی آنها نیست، بلکه امانتی است در دست آنان، که باید در جهت بهبود بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

رعایت امانت در همۀ موارد مطلوب و پسندیده است، اما از دیدگاه اسلام، حفظ اموال عمومی و سرمایه­های متعلق به دیگران از اهمیت بیش­تری برخوردار است؛ گرچه برخی به اشتباه می­پندارند چون خودشان در اموال عمومی شریک هستند، پس آزادند هرگونه که می­خواهند تصمیم بگیرند و از آن بهره­برداری کنند.

در فرهنگ اسلامی، اموال عمومی بیت­المال محسوب شده و امانت است. حضرت علی مشغول تقسیم بیت­المال بود که پیرمردی گفت: یا امیر المومنین همان­طور که می بینی سال­خورده ام و بدهکار، از این مال قدری به من بده. حضرت فرمود:

"وَ اللَّهِ مَا هُوَ بِکَدِّ یدِی وَ لا تُرَاثِی مِنَ الْوَالِدِ وَ لَکِنَّهَا أَمَانَهٌ أُودِعْتُهَا: به خدا سوگند این نه دست­رنج من است و نه میراث من از پدر، بلکه امانتی است که باید آن را به اهلش برسانم."(1)

اقتضای امانت­داری در اموال و تجهیزات مراکز درمانی دو چیز است:

رعایت صرفه و صلاح

دقت در مصرف، صرفه­جویی در بهره­گیری از امکانات و دوری از اسراف و تبذیر، لازمه حفظ و صیانت از اموال عمومی است. امام علی علیه­السلام خطاب به کارگزارش می­نویسد: