درآمدی بر اخلاق پزشکی در اسلام صفحه 3

در دهه­های اخیر، اصول و چارچوب هایی برای تصمیم گیری های اخلاقی در حوزه پزشکی پیشنهاد شده اند که از این میان، چهار اصل اتونومی (احترام به اختیار و استقلال فردی)، سودمندی، عدم ضرر رسانی، و عدالت مقبولیت بیشتری یافته است.

در بیان ضرورت انجام این پژوهش، می­توان گفت: متون موجود اخلاق پزشکی، عموما بر پایه مکاتب اخلاقی بشری تدوین یافته و از مایه­های دینی تهی یا کم بهره است. نگاه جامع به منابع اسلامی از این زاویه، می­تواند به گسترش فرهنگ اسلامی در حوزه­های درمان، آموزش و پژوهش پزشکی کمک مؤثری نموده و موجب ارتقای آگاهی جامعه پزشکان و نخبگان علمی در زپزشکی بیانجامد.

«شناسایی اصول اخلاق پزشکی با رویکرد اسلامی»، سوال تحقیق حاضر می­باشد و این پژوهش در مقام پاسخ به این پرسش، با مراجعه به آموزه های اخلاقی اسلام، اصول و فضایل متناسب با اخلاق پزشکی را استخراج و ارائه نموده است.

فرضیات پژوهش حاضر، از این قرار است:

1- اسلام برای اصلاح رفتار انسان­ها برنامه و اصولی را ارائه داده است.

2- مهم­ترین اصل در حوز­ه­ی پزشکی، حفظ سلامت افراد جامعه و مراقبت از بیمار است که در متون دینی به عنوان یک تکلیف و وظیفه دینی مطرح شده است.

3- رعایت حرمت بیمار و حفظ حقوق او، به ویژه حق حیات، مورد تأکید بسیار اسلام است.

4- در هنگام تعارض اصول اخلاقی، باید بر اساس راهکار ارزش شناسی اسلامی به تعیین اهم و مهم پرداخت. چنان که اگر حفظ جان بیمار با جلب رضایت او در تعارض باشد، اولویت با حفظ جان اوست.