درآمدی بر اخلاق پزشکی در اسلام صفحه 96

ویژگی­های روح انسان این است که می­تواند تجلّی­گاه اسماء و صفات حق تعالی و جلوه­گاه کمالات او قرار بگیرد؛ به همین دلیل در روایات از قلب انسان مؤمن به عرش خداوند رحمان تعبیر شده است.(1)

حق حیات انسان

قرآن کریم در آیات متعدد به حرمت جان انسان­ها اشاره کرده و حق حیات را برای هر انسانی محترم شمرده است. در این آیات، محور حکم خداوند، "نَفْس" است که همه انسان­ها اعم از مومن و کافر، مرد و زن، کودک و بزرگ­سال را شامل می­شود و حتی جنین در شکم مادر را در برمی­گیرد.

این عبارت قرآنی در دو سوره متفاوت عینا تکرار شده است: «وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتی حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ: انسانی که خداوند جانش را محترم شمرده جز به حق مکشید.» (2)

این آیات از کشتن نفس محترمه نهی می کند، جز در صورتی که به­حق باشد، به این معنا که طرف مستحق کشته شدن باشد، مثل اینکه کسی را کشته باشد و امثال اینها که در قوانین شرع مضبوط است. تعبیر "حَرَّمَ اللَّهُ" که به­طور مطلق آمده ( و قید فی الاسلام ندارد) شاید اشاره به این باشد که حرمت قتل نفس مخصوص شریعت اسلام نیست و در همه شرایع آسمانی حرام بوده و این حکم از شرایع عمومی است.(3)

احترام خون انسانها و حرمت قتل نفس از مسائلی است که هم ادیان آسمانی و هم قوانین بشری در آن متفقند، ولی اسلام اهمیت بیشتری به این مساله داده تا