نگهبانان قدرت صفحه 6

فصل 1: رسانه های جمعی: بی طرف، صادق، جامعه ستیز

اشاره

یک نگرش مفید دیگر، بی اعتمادی عمیق است. چون اکثر آنچه می شنویم یا صراحتاً نادرست است یا نیمه درست و نیمه تحریف شده است، و چون اکثر آنچه ما در روزنامه ها می خوانیم تفسیرهای تحریف شده در قالب واقعیت هستند، بهترین طرح آن است که کار خود را با شکاکیت رادیکال و این فرض شروع کنیم که اکثر آنچه می شنویم احتمالاً یک دروغ یا یک تحریف است. (اریش فروم (1)، هنرِ بودن (2)، 1992، ص. 44)

بی خیال، لاف نزن! - «مطبوعات آزادِ بنگاهی»

بی خیال، لاف نزن! - «مطبوعات آزادِ بنگاهی» (3)

حتی خود واژۀ «رسانه ها» (4) مشکل آفرین است. این واژه، جمع واژۀ رسانه (5) است که می توان این گونه تعریفش کرد: «مادۀ واسطه ای که از طریق آن اثرات به حواس منتقل می شوند.» مثلاً هوا به عنوان رسانه ای برای انتقال صوت عمل می کند. هوا یک حامل خنثی و بی غرض برای نوسانات انرژی است.

سازمان های خبری می خواهند ما باور کنیم که آنها نیز اطلاعات را به همین شیوۀ خنثی و طبیعی منتقل می کنند. آنها خود را به مثابۀ پنجره های روشن و بی غرض رو به دنیا نشان می دهند. بنابراین، هرچند بحث زیادی دربارۀ آنچه در این پنجره ها ظاهر می شود در جریان است، اما هیچ وقت بحث نمی شود که چه کسی پنجره ها را ساخت و هدف و ارزش ها او چیست. شاید برخی گمان کنند که رسانه های جمعی همیشه به همین شکل فعلی وجود داشته اند؛ که آنها واقعیت های زندگی، یا حتی یک نعمت خدادادی، هستند.

1- Erich Fromm
2- The Art of Being
3- Corporate Media: این واژه که در این کتاب از معادل «مطبوعات بنگاهی» برای ترجمۀ آن استفاده شده است، اشاره به سلطۀ منطق بازار بر فرآیند رسانه گری و رسانه های تجاری دارد به گونه ای که می تواند کارکردهای اصیل رسانه ها در اطلاع رسانی را مخدوش کند. - مترجم
4- Media
5- Medium