فقه و زندگی 17: احکام و آداب مدیریت و کارمندی صفحه 55

کرده و یا مقدار مختصری پول به دست آورده که تمام این موارد و امثال آن اولاً در زمان طاغوت بوده و ثانیاً ازروی جهالت و نادانی بوده، حال که این شخص متنبّه شده و مخصوصاً این که حکومت اسلامی است، می خواهد خودش را بری ءالذمّه کند؛ لطفاً راهنمایی بفرمایید که برای بری ءالذمّه شدن شخص مذکور با توجّه به این که مقدار دقیق آن پول ها و پول آن اشیا و کالاها را نمی داند، چه مقدار پول بدهد؛ حداکثر را در نظر بگیرد یا حداقل را و به چه حسابی واریز کند یا کجا بفرستد؟

جواب: اجناس برداشتنی را ضامن است؛ باید عین یا قیمت آن را به بیت المال برگرداند.(1)

سؤال: اگر در حین انجام وظیفه توسط کارمند متعهد و مشمول که مشغول رفع خرابی از یک سیستم متعلّق به دولت است، خسارتی بر یک قسمت از دستگاه وارد شود و قسمتی از آن بسوزد، با توجّه به آن که کاملاً مشخص و محرز است که شخص نامبرده سعی خود را نموده، هیچ گونه غرض و اهمال کاری در بین نبوده است، آیا خسارت آن به عهده کارمند است یا خیر؟

جواب: اگر خسارت را او بر دستگاه وارد نکرده، ضامن نیست؛ ولی اگر او خسارت زده، ضامن است.(2)

انجام کار غیرموظّف در وقت اداری

پرداختن به کارهای شخصی در وقت اداری، در صورتی که برخلاف مقررات استخدامی و مانع خدمت رسانی به ارباب رجوع باشد، نه تنها جایز نیست، بلکه در قبال وقتی که صرف کارهای شخصی شده است،