قرآن و تربیت اجتماعی کودک صفحه 187

امیرالمومنین علیه السلام در وصف مومنین طی خطبه ای طولانی می فرماید:

«عَوْنٌ لِلْقَرِیبِ أَبٌ لِلْیَتِیمِ بَعْلٌ لِلْأَرْمَلَهِ حَفِیٌّ بِأَهْلِ الْمَسْکَنَه؛ یار نزدیکان، پدر یتیمان، شوهر بیوه زنان، مهربان با مستمندان».(1)

پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:

«مَنْ کَفَلَ [قبض] یَتِیماً بَیْنَ الْمُسْلِمِینَ فَأَدْخَلَهُ إِلَی طَعَامِهِ وَ شَرَابِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّهَ الْبَتَّهَ إِلَّا أَنْ یَعْمَلَ ذَنْباً لَا یُغْفَرُ لَه؛ کسی که یتیمی را بر سر سفره خویش بنشاند تا وقتی که خدا بی نیازش کند، البته بهشت را بر او واجب می کند. مگر اینکه گناهی کند که آمرزیدنی نباشد».(2)

2. دوستان نامناسب

گروه همسالان و دوستان، الگوهای مورد قبول یک فرد در شیوه گفتار، کردار، رفتار و منش هستند.(3) کودکان برای رسیدن به رشد اجتماعی مطلوب باید با همسالانش ارتباط مناسب برقرار کنند. همسالان و دوستان می توانند از طریق الگوسازی و تعادل هم سطح با یکدیگر، ارزش های اجتماعی را به همدیگر انتقال دهند و نقطه اتکایی برای یافتن استقلال و از بین بردن خودمداری ایجاد کنند.(4)

فرد برای این که مقبول جمع دوستان و همسالان افتد و با آنان ارتباط و معاشرت داشته باشد، ناگزیر از پذیرش هنجارها و ارزش های آنان است. در غیر این صورت، از آن جمع طرد می شود. از این رو، به شدت متأثر از آن گروه می گردد، تا حدی که اگر بنا باشد در رفتار فرد تغییری ایجاد شود یا باید هنجارها و ارزش های آن جمع را تغییر داد یا ارتباط فرد را با آن گروه قطع کرد. تأثیر گروه همسالان و دوستان در رشد شخصیت کودک کمتر از تأثیر خانواده نیست؛ چرا که فرد بعد از خانواده، منحصراً زیر نفوذ گروه قرار می گیرد.(5)

1- (1) همان، ص 229.
2- (2) ابن ابی جمهور، عوالی اللئالی العزیزیه فی الأحادیث الدینیه، ج 1، ص 190.
3- (3) محمد فولادی، علل و عوامل پیدایش آسیب های اجتماعی و راه های پیشگیری از آن، ص 41.
4- (4) فاطمه احمدی جیوان، همسالان و نقش آنها در رشد اجتماعی کودک، ص 30.
5- (5) علل و عوامل پیدایش آسیب های اجتماعی و راه های پیشگیری از آن، ص 41.