قرآن و تربیت اجتماعی کودک صفحه 8

«تربیت آن عملی است که در طی آن نسل بالغ و رسیده، نسلی را که هنوز برای زندگی، پختگی لازم را نیافته است متأثر می کند و هدفش برانگیختن و گسترش حالات جسمی و عقلی و اخلاقی متربی است».(1)

- اتحادیه بین المللی پرورش نو ( Ligue interna tional d educat inouvelle ) تربیت را اینگونه تعریف کرده است:

«تربیت فراهم کردن زمینه رشد کامل توانایی های هر کس در حد توان به عنوان فرد و نیز عضو جامعه ای مبتنی بر همبستگی و تعاون است؛ تربیت از تحوّل اجتماعی جدا نبوده، بلکه خود یکی از نیروهای تعیین کننده آن است».(2)

- جان دیوئی تعلیم و تربیت را دوباره ساختن یا تجدید نظر در تجربیات و تشکیل مجدد آنها می داند.(3)

- برخی معاصران عرب برآنند که تربیت عبارت است از:

«انتخاب رفتار و گفتار مناسب، ایجاد شرایط و عوامل لازم و کمک به شخص مورد تربیت تا بتواند استعدادهای نهفته اش را در تمام ابعاد وجود و به طور هماهنگ پرورش داده، شکوفا سازد و به سوی هدف و کمال مطلوب تدریجاً حرکت کند».(4)

- شهید مطهری رحمه الله بر آن است که تربیت عبارت است از:

«پرورش دادن، یعنی استعدادهای درونی را که بالقوه در یک شییء موجود است به فعلیت درآوردن و پروردن».(5)

- برخی دیگر از صاحب نظران تعلیم و تربیت اسلامی را به منزله رشته ای دانشگاهی تعریف کرده اند و بر این اساس نوشته اند:

«تعلیم و تربیت اسلامی، ناظر به نظامی از اندیشه است که مستقیم یا غیرمستقیم از متون دینی اسلام سرچشمه گرفته و حاوی شناختی نسبت به پدیده ها و روابط موجود در حوزه عملی تعلیم و تربیت، صورت های مطلوب آنها و نحوه ایجاد تغییر در آنهاست».(6)

1- (1) محمد بهشتی و علی نقی فقیهی و مهدی ابوجعفری و بهروز رفیعی، آراء دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، ج 3، ص 91.
2- (2) همان، ص 90.
3- (3) علی شریعتمداری، روان شناسی تربیتی، ص 110.
4- (4) عبدالرحمن النحلاوی، اصول التربیه الاسلامیه واسالیبها فی البیت والمجتمع.
5- (5) حسین کاظم زاده ایرانشهر، اصول اساسی فن تربیت ص 14.
6- (6) خسرو باقری، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، ج 2، ص 84.