کلمات طریقه: پنجاه درس اخلاقی صفحه 45

کَلِمَهٌ فیِ الْخُمُولِ خمول و گمنامی

گمنامی و خُمُول، شعبه ای است از زهد و از صفات حسنۀ مقرّبین مؤمنین و از علائم اهل بهشت است. و خدا دوست می دارد صاحب آن را، بلکه در بعضی روایات است که حق تعالی در مقام منّت بر بعضی از بندگان خود می فرماید: آیا انعام نکردم به تو؟ آیا تو را از مردم پوشیده نداشتم؟ آیا نام تو را از میان مردم گم نکردم؟(1)

بلی، چه نعمت از این بالاتر که کسی خدای خود را بشناسد و به قلیلی از دنیا قناعت کند و کسی او را نشناسد. چون شب درآید بعد از عبادت خود به امن و استراحت بخوابد و چون روز شود به خاطر جمع، به شغل خود روآورد.

و از این جهت بوده که اکابر دین و سَلَف صالحین کُنج تنهائی را برگزیده، و در زاویۀ خُمول خزیده، و درِآمد و شد خلق را به روی خود بسته و از بزرگی و جاه، خود را وارسته نموده بودند.

شیخ سعدی گفته: صاحبدلی را گفتند: بدین خوبی که آفتاب