کلمات طریقه: پنجاه درس اخلاقی صفحه 48

کَلِمَهٌ فیِ ذَمِّ طُولِ الْأَمَلِ نکوهش آرزوهای دور و دراز

قال امیرُالْمُؤْمِنینَ علیه السلام:

اِنَّ اخْوَفَ ما اخافُ عَلَیْکُمْ اثنانِ: اتَّباعُ الْهَوی و طُولُ الْأَمَلِ.(1)

طول امَل عبارت است از آرزوهای بسیار و امیدهای دور و دراز و توقّع زندگانی در دنیا. و سبب آن دو چیز است:

اوّل: جهل و غرور! چه جاهل اعتماد می کند بر جوانی یا صحّت مزاج خود، و بعید می داند مرگ را در عهد شَباب و در حال صحّت مزاج، و غافل است از مردن اطفال و جوان های بی شمار و عروض مرض های ناگهانی و مرگ های مفاجات.

دوم: محبّت دنیای دَنِیّه و انس به لذّات فانیه است. چه انسان مادامی که گرفتار این محبّت و انس شد، مفارقت از آنها بر او گران است. لِهذآ دل به زیربار فکر مردن نمی رود و گاهی اگر در دل او خطور کند خود را به فکر دیگر می اندازد. و اگر احیاناً به یاد آخرت بیفتد، شیطان و نفس امّاره او را به وعده فریب دهند که تو هنوز در اوّل عمری، و حال چندی به کامرانی و جمع اسباب مشغول باش تا بزرگ شوی، آنگاه توبه کن و مهیّای کار آخرت شو. و چون بزرگ شود