پندهای پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) خطاب به ابوذر غفاری صفحه 56

137 .یا اباذَرٍّ: مَنْ ماتَ وَ فی قَلْبِهِ مِثْقالُ ذَرَّه مِنْ کِبْر لَمْ یَجِدْ رائِحَهَ الْجَنَّهِ الاّ انْ یَتُوبَ قَبْلَ ذلِکَ.

فَقالَ رَجُلٌ: یا رَسوُلَ اللّهِ انّی لَیُعْجِبُنی الْجَمالُ حَتّی وَدَدْتُ انَّ عَلاقَهَ سَوْطی وَ قِبالَ نَعْلی حَسَنٌ فَهَلْ یُرْهَبُ عَلی ذلِکَ؟

قالَ: کَیْفَ تَجِدُ قَلْبَکَ؟

قالَ: اجِدُهُ عارِفاً لِلْحَقِّ مُطْمَئِنّاً الَیْهِ.

قالَ: لَیْسَ ذلِکَ بِالْکِبْرِ، وَلکِنَّ الْکِبْرَ انْ تَتْرُکَ الْحَقَّ وَ تَتَجاوَزَهُ الی غَیْرِهِ وَ تَنْظُرَ الَی النّاسِ وَ لا تَری انَّ احَداً عِرْضُهُ کَعِرْضِکَ وَ لا دَمُهُ کَدِمِکِ.

ای ابوذر: هر کس بمیرد و در دل او به قدر سنگینی ذرّه ای از کبر باشد بوی بهشت را نیابد مگر آن که پیش از مرگ توبه کند، مردی گفت: یا رسول اللّه من زیبائی را دوست دارم تا آنجا که می خواهم بند تازیانه و بند کفش پایم زیبا باشد آیا از این (برمَن) باید ترسید و دوری کرد؟ (که مبادا کِبْر باشد) حضرت فرمود: دل خود را چگونه می یابی؟ گفت: دلم بحقّ آشنا و بر آن ثابت است فرمود: آن کبر نیست ولکن کبر آن است که حق را ترک گوئی و از آن تجاوز نمائی به غیر آن و به مردم چنان بنگری که انگار حیثیّت (آبروی) کسی مثل آبرو و حیثیّت تو نیست و خونش مثل خون تو نیست. (یعنی خود را در هر باب بر مردم برتری دهی، و دیگران را حقیر شماری).

آیا کسی از تکبّر (خود بزرگ بینی) نجات می یابد؟

138 .یا اباذَرٍّ: اکْثَرُ مَنْ یَدْخُلُ النّارَ الْمُسْتَکْبِرُونَ.

فَقالَ: رَجُلٌ: وَ هَلْ یَنْجُو مِنَ الْکِبْرِ احَدٌ یا رَسُولُ اللّهِ؟