- سخن ناشر 1
- اشاره 5
- 1- همنشین (خصوصیات همنشین در اسلام) 5
- رفیق واقعی 6
- کسب حلال 7
- تقسیم عمر 7
- پرهیز از بخل در مال 8
- هزینۀ صحیح مال 9
- هزینه نشدن مال در معصیت 10
- تقسیم عمر به چهار بخش 10
- حکایت خواجه نظام الملک با فارابی 11
- بیان عیوب، هدیه ای از طرف دوست 12
- ادامۀ حکایت نظام الملک با فارابی 13
- حکایتی از مؤلف 14
- پی نوشت ها 16
- اشاره 21
- 2- حسابرسی اعمال در قیامت (سؤالات حضرت حق در قیامت) 21
- حسابگر کریم 22
- ضایع نشدن عمل در قیامت 24
- برخورد کریمانۀ خدا با کفار در دنیا 25
- محبت خدا بر خلق 26
- جان دادن همام با شنیدن اوصاف متقین 28
- عفو حساب شدۀ روز قیامت 29
- حسابرسی سریع متقین در قیامت 31
- چهار حقیقت 32
- پی نوشت ها 34
- 3- هزینۀ عمر (چهار سؤال در قیامت) 38
- اشاره 38
- سؤال از عمر 39
- احتضار و درخواست عمر دوباره 40
- پاداش چند برابر 41
- عذاب، بعد از اتمام حجت 43
- الهامات درونی، حجت الهی 44
- عاقبت صرف عمر در حیوانیت 45
- عمر تباه شده برابر با آتش برزخ 46
- حسابرسی از عمر 47
- کَرم خدا در حسابرسی 49
- قدردانی نعمت دین 50
- پی نوشت ها 52
- اشاره 57
- 4- شکر و کفر(معنای شکر و کفر) 57
- ناسپاسی قوم سبأ 59
- هلاک اصحاب الفیل با سنگ ریزه 60
- لشگرکشی زیبای خدا 61
- ادامۀ داستان قوم سبأ 62
- پاسخ به شبهه ای دربارۀ علم خدا 63
- ناسپاسی نعمت ها و درخواست بازگشت به دنیا 63
- ادامۀ داستان قوم سبأ 64
- درخواست بازگشت اهل دوزخ 66
- رستگاری در انتظار مؤمنان 67
- پی نوشت ها 69
- 5- ارزش لحظات در دنیا (سؤال از عمر در قیامت) 72
- اشاره 72
- معنی طاعت 73
- عبادت با امور دنیایی 74
- کرم امیرالمؤمنین علیه السلام بر دشمنان 76
- خیرخواهی انبیا و ائمه علیهم السلام 76
- ادامه حکایت عبیدالله بن حرّ جعفی 79
- توجه به قدردانی از لحظه ها 81
- پایان عمر کافر و مؤمن 82
- پی نوشت ها 84
- اشاره 88
- 6- ارزش عمر (اغتنام فرصت عمر ) 88
- موعظۀ پیامبر به ابوذر 89
- گذرایی فرصت جوانی 90
- تشبیه عمر به مرکبی پرسرعت 91
- آخرین لحظات عمر مرحوم آیت الله میلانی 92
- علامۀ طباطبایی رحمه الله در حال احتضار 94
- بالاترین لذت در لحظۀ مرگ 95
- لحظات آخر مرحوم آیت الله خوانساری رحمه الله 95
- آخرین لحظات عمر مؤمن 96
- پی نوشت ها 98
- اشاره 100
- 7- بهار جوانی (بهره از شب و روز) 100
- اهمیت شب در قرآن 102
- رفع حجاب ها با ایمان و تقوای مستمر 103
- دیدن حقایق در عالم خواب و بیداری 105
- دوری از مدعیان دروغین 106
- اختصاص شب معراج به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 107
- دو نکتۀ اساسی در کلام رسول اللّه صلی الله علیه و آله 108
- گرفتن غنایم از شب و روز 110
- پی نوشت ها 112
- اشاره 115
- 8- نعمت بی بدیل (شناخت لحظات عمر) 115
- درس گرفتن از ویرانه ها 117
- علامت روبرگرداندن خدا از بنده 118
- ارزش کلام ائمه علیهم السلام 118
- علامت روکردن خدا بر بنده 120
- هم نشینی با انبیا با توجه به خدا 121
- معنای دقیق اتلاف عمر 122
- اهمیت عمر، قبل از چهل سالگی 123
- ارتداد، حاصل یک لحظه غفلت 123
- نقش رفیق بد در عاقبت به شرّی 125
- پی نوشت ها 127
- 9- شکر نعمت عمر (عمر، بزرگترین نعمت خداوند) 131
- اشاره 131
- شکرگزاری با اعمال مثبت 133
- انجام عمل مثبت در حد توان 133
- شکرگزاری با خدمت به خلق و مخلوقات 135
- انزجار خدا از فتنه گری 136
- اغتنام فرصت جوانی برای شکرگزاری 137
- برتری ارزش عمر بر سایر نعمت ها 138
- عبادت خدا و خدمت به خلق خدا 139
- بازگشت به اصل خویش 139
- ارزش کمّی کار مثبت 141
- پی نوشت ها 143
- اشاره 147
- 10- تجارت لحظه ها (بهرۀ دایمی از فرصت عمر) 147
- تواضع در قبال حق 149
- هدایت خلق، تجارت پرسود 151
- اتمام حجت خدا توسط بندگان خاص 153
- عذر بیهودۀ اهل گناه 154
- وعدۀ حق به مهاجرین الی الله 156
- غارتگران سرمایۀ عمر 157
- پی نوشت ها 160
- 11- منفعت و خسران (دو مسیر هزینۀ عمر) 162
- اشاره 162
- عظمت سورۀ عصر 163
- تفسیری اجمالی از سورۀ عصر 164
- همت در هزینۀ عمر 165
- حرکت مثبت موجودات عالم 166
- انسان، تنها خسران گر عالم 167
- تفاوت «ضرر» و «خسران» 168
- زندگی در خسارت، بدتر از حیوانیت 169
- دنیا و آخرت آباد 171
- تاجران پرسود 172
- پی نوشت ها 173
- 12- توشۀ معرفت (پیمودن راه عمر همراه با معرفت) 176
- اشاره 176
- عصر ظهور، عصر معرفت 178
- تشبیه زندگی دنیایی به آب 179
- هزینه عمر در باطل 179
- ترسیم شکل ظاهری دنیا 180
- حکایت گرگان و کرمان 181
- حکایت ابوسعید ابوالخیر 181
- ادامۀ توضیح آیات شریفه 182
- بهشتیان و دوزخیان 184
- پی نوشت ها 187
- 13- معرفت برای تجارت (هزینۀ عمر با آگاهی و معرفت) 189
- اشاره 189
- عبادت با نگاه کردن به عالم 191
- ارزش و جایگاه عالم 192
- ارزش طالبان علم 193
- آزادگان سرافراز کربلا 194
- ارزش فراگرفتن علم و دانش 196
- آزادی حقیقی، آزادگان واقعی 196
- شکایت شاگرد امام صادق علیه السلام از فقر 198
- پی نوشت ها 200
- 14- تجارت پرسود ابدی (تجارت حکیمانۀ نظام زندگی) 202
- اشاره 202
- مراتب حکیمانه برای علاقه مندان به سعادت 204
- تدبّر، راه جلوگیری از خسران 205
- تدبر در طبیعت 205
- تربیت رحیمانه خدا نسبت به بندگان 207
- جلوۀ تربیتی خدا در عالم حیوانات 207
- اختیاری بودن سعادت و شقاوت 208
- دریافت عجیب سهم امام 208
- خواستن، شرط دریافت سود ابدی 209
- نمونه ای از معاملۀ پر سود 211
- پی نوشت ها 214
- 15- نگاه رحیمیت (رعایت نظامی خاص در تجارت ابدی) 216
- اشاره 216
- نگاه رحیمیّۀ حق و تبدیل انسان به شجرۀ طیّبه 218
- ثمرۀ قبول نگاه ربوبی حضرت حق 220
- عشق، اساس خلقت انسان 221
- شناخت سه حقیقت؛ خدا، قرآن و پیامبر صلی الله علیه و آله 222
- لزوم اهتمام به معرفت یابی 224
- شناخت پیامبر صلی الله علیه و آله از طریق امیرالمؤمنین علیه السلام 224
- خروج از ظلمت به سوی نور 225
- پی نوشت ها 227
- 16- تجارت دایمی (تشریح نظام خاص برای هزینه نمودن عمر) 230
- اشاره 230
- کبر، عامل سقوط انسان 232
- اتصال به حق با بصیرت 233
- نسنجیدن اعمال جهنمیان در قیامت 234
- جهل از دیدگاه فلاسفه 235
- اتصال همه جانبه به پروردگار 236
- رعایت جوانمردی در جنگ 238
- مراحل نظام حرکت به سوی تجارت ابدی 238
- اتصال حضرت ابراهیم علیه السلام به حقیقت 239
- اتصال حقیقی امیرالمؤمنین علیه السلام به حضرت حق 240
- پی نوشت ها 242
- 17- عقل و یقین (طی مراحل نظام خاص آخرتی) 246
- اشاره 246
- سرمایه یقین به حقیقت 247
- پیامبر صلی الله علیه و آله در قلۀ یقین 248
- خلقت عقل بر پایۀ قبول حق 249
- عدم یقین، نتیجۀ دوری از عقل 251
- حکایتی از مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی 252
- دیدن چهره های الهی 253
- دنبالۀ حکایت ملاقات میرزا جوادآقا 254
- رشد انسان، خواستۀ پروردگار 255
- پی نوشت ها 257
- 18- اتصال به رحمت الهی (نگاه رحمت خدا بر بندگان) 260
- اشاره 260
- انسان، زمینه ساز ضرر 261
- تدبّر در آثار رحمت حضرت حق 263
- شناخت خداوند با مطالعۀ سه پرونده 264
- نمونه هایی از آثار پروردگار 265
- نگاه رحیمیّۀ حق در پرورش انسان 266
- وسایل پرورش روح 267
- عزّت، ثمرۀ اتصال به پروردگار 268
- اتصال کامل پیامبر صلی الله علیه و آله به پروردگار 269
- ارزش غلام سیاه کربلا 269
- نشانه های کافران و بریدگان از خدا 270
- پی نوشت ها 272
- 19- عمر، بزرگترین نعمت (الگوی مناسب هزینۀ عمر) 275
- اشاره 275
- معرفی الگوهای قرآنی 277
- ویژگی های ابوذر 278
- ابوذر، الگویی برای هزینۀ صحیح عمر 278
- ارزش کیفیّت عمل 280
- کبر، دلیل انکار حق 281
- پند گرفتن در حرکت توحیدی 281
- اندیشه در خلقت موجودات 283
- اندیشه در وجود پیامبر صلی الله علیه و آله 283
- اندیشه در نفس 284
- رؤیت جمال الهی در آیینۀ طبیعت 285
- تفکّر، تمییز دهندۀ انسان از حیوان 286
- پی نوشت ها 288
- 20- تعقّل برای هزینۀ عمر (اهل اندیشه از دیدگاه اسلام) 292
- اشاره 292
- نشانه های اهل تعقّل 294
- عقل و اندیشه، نجات دهندۀ کشیش مسیحی 295
- جنگ فرهنگی یزیدیان و عاشورائیان 296
- نشانۀ دوم اهل تعقّل 297
- دو مدال افتخار اهل تعقّل 298
- زراعت و تجارت اهل تعقّل 299
- رشد و نمو کشت زارع 301
- اهل تعقل و هزینۀ صحیح سرمایۀ عمر 302
- پی نوشت ها 304
- اشاره 306
- 21- ارزش خرد و جایگاه خردمند (چهرۀ خردمندان در قرآن) 306
- یاری دهندگان عقل و فقر جهل 308
- عدم پذیرش عذر جاهل در قیامت 309
- عقل مسموع و اثرات آن 310
- یکی بودن خیر با حجر بن عدی 312
- در امان ماندن اهل خیر از ضلالت 313
- کسب رحمت در تجارت خانۀ دنیا 314
- پی نوشت ها 317
- اشاره 320
- 22-دعوت به تجارت پرسود 320
- بیماری مهلک استغنای از حق 321
- علت نپذیرفتن دعوت حق 322
- لبیک دعوت حق از سوی خاشعان 323
- دعوت حق در نهایت محبّت 324
- تکبر حزب شیطان در مقابل دعوت حق 325
- مؤمنان، دعوت شدگان الهی 325
- ادامۀ شرح آیۀ شریفه 326
- تفقّه در دین، مقدمۀ تجارت 327
- نجات از عذاب، سود پذیرش دعوت 329
- مراحل تجارت 330
- باطن تجارت 331
- ظاهر تجارت، مجاهدت با مال و جان 333
- پی نوشت ها 334
- 23- تجارت با خدا (تجارت خانه، تاجر و سرمایه) 336
- اشاره 336
- دیدگاه قرآن درباره زندگی پاک 338
- امنیّت کشتی تجارت توسط حضرت حق 338
- دروغ در ذکر «لا اله الا اللّه» 340
- مصداق عینی «نُورَ اللّهِ » 341
- خطرات زنان 343
- دفاع خدا از اولیای خود 343
- معنای حیات طیبه 345
- لزوم ورود به حریم دفاع خدا 345
- پی نوشت ها 347
- اشاره 350
- 24- تاجران مؤمن (برندگان و بازندگان تجارت آخرتی) 350
- مخلصین و جبران لغزش احتمالی 352
- مخلَصین، تاجران پرمنفعت 352
- آیه الله العظمی بروجردی و جبران زیان احتمالی 353
- علاقۀ شدید مؤمنان به پروردگار 356
- زیباترین نوع هزینۀ عمر 356
- منبر تربیتی ملا عباس تربتی 357
- تاجر حقیقی مؤمن واقعی 358
- کاسب فاسد و زن پاک دامن 359
- جوان به ظاهر عاشق 359
- مراحل بعدی تجارت 361
- پی نوشت ها 362
- اشاره 364
- 25- معرفت خداوند (شناخت دعوت کنندۀ به تجارت ابدی) 364
- شناخت حق از کلام مخلَصین 366
- معرفت، ملاک پاداش اعمال 367
- تسلیم، نتیجه شناخت دعوت کننده 368
- درخواست معرفت از پروردگار 369
- ارزش مال در کنار معرفت 370
- دعوت کننده چه کسی است ؟ 371
- دعای یکی از راه های معرفت حق 372
- پی نوشت ها 376
- اشاره 379
- 26- هزینۀ عمر در راه مثبت یا منفی (تمثیل پروردگار در چگونگی صرف عمر) 379
- ثمرۀ هزینۀ عمر مطابق با خواسته های الهی 381
- قلب پاک و دل بیمار 381
- درمان قلوب بیمار با قرآن 382
- دل پاک حاج شیخ عبدالکریم حایری 383
- شب بیداری مردان خدا 385
- آسیه، الگوی زنان و مردان تا قیامت 386
- تشبیه قلب به سگ 386
- تشبیه انسان به نبات 387
- تشبیه انسان غافل به حیوان 387
- تشبیه انسان غافل به شیطان 388
- ارزش حقیقی مؤمن نزد خدا 389
- پی نوشت ها 391
1- 3. - بحار الأنوار: 1/39، باب 70، ذیل حدیث 1؛ «أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله قَالَ لَمُبَارَزَهُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ لِعَمْرِو بْنِ عَبْدِ وُدٍّ أَفْضَلُ مِنْ أَعْمَالِ أُمَّتِی إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ... قَالَ حُذَیْفَهُ لَمَّا دَعَا عَمْرٌو إِلَی الْمُبَارَزَهِ أَحْجَمَ الْمُسْلِمُونَ کَافَّهً مَا خَلَا عَلِیّاً فَإِنَّهُ بَرَزَ إِلَیْهِ فَقَتَلَهُ اللَّهُ عَلَی یَدَیْهِ وَ الَّذِی نَفْسُ حُذَیْفَهَ بِیَدِهِ لَعَمَلُهُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ أَعْظَمُ أَجْراً مِنْ عَمَلِ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ وَ کَانَ الْفَتْحُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ عَلَی یَدِ عَلِیٍّ علیه السلام وَ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله لَضَرْبَهُ عَلِیٍّ خَیْرٌ مِنْ عِبَادَهِ الثَّقَلَیْنِ.»
2- 4. - بحار الأنوار: 251/47-252، باب 8، حدیث 23؛ «دَاوُدَ بْنِ کَثِیرٍ الرَّقِّیِّ قَالَ وَفَدَ مِنْ خُرَاسَانَ وَافِدٌ یُکَنَّی أَبَا جَعْفَرٍ وَ اجْتَمَعَ إِلَیْهِ جَمَاعَهٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَسَأَلُوهُ أَنْ یَحْمِلَ لَهُمْ أَمْوَالًا وَ مَتَاعاً وَ مَسَائِلَهُمْ فِی الْفَتَاوِی وَ الْمُشَاوَرَهِ فَوَرَدَ الْکُوفَهَ وَ نَزَلَ وَ زَارَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام وَ رَأَی فِی نَاحِیَهٍ رَجُلًا حَوْلَهُ جَمَاعَهٌ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ زِیَارَتِهِ قَصَدَهُمْ فَوَجَدَهُمْ شِیعَهً فُقَهَاءَ یَسْمَعُونَ مِنَ الشَّیْخِ فَقَالُوا هُوَ أَبُو حَمْزَهَ الثُّمَالِیُّ قَالَ فَبَیْنَمَا نَحْنُ جُلُوسٌ إِذْ أَقْبَلَ أَعْرَابِیٌّ فَقَالَ جِئْتُ مِنَ الْمَدِینَهِ وَ قَدْ مَاتَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ علیه السلام فَشَهِقَ أَبُو حَمْزَهَ ثُمَّ ضَرَبَ بِیَدِهِ الْأَرْضَ ثُمَّ سَأَلَ الْأَعْرَابِیَّ هَلْ سَمِعْتَ لَهُ بِوَصِیَّهٍ قَالَ أَوْصَی إِلَی ابْنِهِ عَبْدِ اللَّهِ وَ إِلَی ابْنِهِ مُوسَی وَ إِلَی الْمَنْصُورِ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یُضِلَّنَا دَلَّ عَلَی الصَّغِیرِ وَ بَیَّنَ عَلَی الْکَبِیرِ وَ سَرَّ الْأَمْرَ الْعَظِیمَ وَ وَثَبَ إِلَی قَبْرِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فَصَلَّی وَ صَلَّیْنَا ثُمَّ أَقْبَلْتُ عَلَیْهِ وَ قُلْتُ لَهُ فَسِّرْ لِی مَا قُلْتَهُ قَالَ بَیَّنَ أَنَّ الْکَبِیرَ ذُو عَاهَهٍ وَ دَلَّ عَلَی الصَّغِیرِ أَنْ أَدْخَلَ یَدَهُ مَعَ الْکَبِیرِ وَ سَرَّ الْأَمْرَ الْعَظِیمَ بِالْمَنْصُورِ حَتَّی إِذَا سَأَلَ الْمَنْصُورُ مَنْ وَصِیُّهُ قِیلَ أَنْتَ قَالَ الْخُرَاسَانِیُّ فَلَمْ أَفْهَمْ جَوَابَ مَا قَالَهُ وَ وَرَدْتُ الْمَدِینَهَ وَ مَعِیَ الْمَالُ وَ الثِّیَابُ وَ الْمَسَائِلُ وَ کَانَ فِیمَا مَعِی دِرْهَمٌ دَفَعَتْهُ إِلَیَّ امْرَأَهٌ تُسَمَّی شَطِیطَهَ وَ مِنْدِیلٌ فَقُلْتُ لَهَا أَنَا أَحْمِلُ عَنْکِ مِائَهَ دِرْهَمٍ فَقَالَتْ إِنَّ اللَّهَ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ فَعَوَّجْتُ الدِّرْهَمَ وَ طَرَحْتُهُ فِی بَعْضِ الْأَکْیَاسِ فَلَمَّا حَصَلْتُ بِالْمَدِینَهِ سَأَلْتُ عَنِ الْوَصِیِّ فَقِیلَ عَبْدُ اللَّهِ ابْنُهُ فَقَصَدْتُهُ فَوَجَدْتُ، باب اً مَرْشُوشاً مَکْنُوساً عَلَیْهِ بَوَّابٌ فَأَنْکَرْتُ ذَلِکَ فِی نَفْسِی وَ اسْتَأْذَنْتُ وَ دَخَلْتُ بَعْدَ الْإِذْنِ فَإِذَا هُوَ جَالِسٌ فِی مَنْصِبِهِ فَأَنْکَرْتُ ذَلِکَ أَیْضاً فَقُلْتُ أَنْتَ وَصِیُّ الصَّادِقِ الْإِمَامِ الْمُفْتَرَضِ الطَّاعَهِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ کَمْ فِی الْمِائَتَیْنِ مِنَ الدَّرَاهِمِ الزَّکَاهُ قَالَ خَمْسَهُ دَرَاهِمَ فَقُلْتُ وَ کَمْ فِی الْمِائَهِ قَالَ دِرْهَمَانِ وَ نِصْفٌ قُلْتُ وَ رَجُلٌ قَالَ لِامْرَأَتِهِ أَنْتِ طَالِقٌ بِعَدَدِ نُجُومِ السَّمَاءِ تُطَلَّقُ بِغَیْرِ شُهُودٍ قَالَ نَعَمْ وَ یَکْفِی مِنَ النُّجُومِ رَأْسُ الْجَوْزَاءِ ثَلَاثاً فَتَعَجَّبْتُ مِنْ جَوَابَاتِهِ وَ مَجْلِسِهِ فَقَالَ احْمِلْ إِلَیَّ مَا مَعَکَ قُلْتُ مَا مَعِی شَیْ ءٌ وَ جِئْتُ إِلَی قَبْرِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله فَلَمَّا رَجَعْتُ إِلَی بَیْتِی إِذَا أَنَا بِغُلَامٍ أَسْوَدَ وَاقِفٍ فَقَالَ سَلَامٌ عَلَیْکَ فَرَدَدْتُ عَلَیْهِ السَّلَامَ قَالَ أَجِبْ مَنْ تُرِیدُ فَنَهَضْتُ مَعَهُ فَجَاءَ بِی إِلَی، باب دَارٍ مَهْجُورَهٍ وَ دَخَلَ فَأَدْخَلَنِی فَرَأَیْتُ مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍعَلَی حَصِیرِ الصَّلَاهِ فَقَالَ إِلَیَّ یَا أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَجْلَسَنِی قَرِیباً فَرَأَیْتُ دَلَائِلَهُ أَدَباً وَ عِلْماً وَ مَنْطِقاً وَ قَالَ لِی احْمِلْ مَا مَعَکَ فَحَمَلْتُهُ إِلَی حَضْرَتِهِ فَأَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی الْکِیسِ فَقَالَ لِی افْتَحْهُ فَفَتَحْتُهُ وَ قَالَ لِی اقْلِبْهُ فَقَلَبْتُهُ فَظَهَرَ دِرْهَمُ شَطِیطَهَ الْمُعْوَجُّ فَأَخَذَهُ وَ قَالَ افْتَحْ تِلْکَ الرِّزْمَهَ فَفَتَحْتُهَا وَ أَخَذَ الْمِنْدِیلَ مِنْهَا بِیَدِهِ وَ قَالَ وَ هُوَ مُقْبِلٌ عَلَیَّ إِنَّ اللَّهَ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ یَا أَبَا جَعْفَرٍ اقْرَأْ عَلَی شَطِیطَهَ السَّلَامَ مِنِّی وَ ادْفَعْ إِلَیْهَا هَذِهِ الصُّرَّهَ وَ قَالَ لِی ارْدُدْ مَا مَعَکَ إِلَی مَنْ حَمَلَهُ وَ ادْفَعْهُ إِلَی أَهْلِهِ وَ قُلْ قَدْ قَبِلَهُ وَ وَصَلَکُمْ بِه.»
یک دوبیتی وقت مردن گفت افلاطون و مرد حیف دانا مردن و صد حیف نادان زیستن
پاداش انبیا، ائمه و اولیا براساس معرفت آنان است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:
اگر هر نفر از این ها در روز قیامت بخواهد حرکت کند و ما صد و بیست و چهار هزار پیغمبر نشسته باشیم، همۀ ما جلوی پای او با احترام از جا بلند می شویم. این وزن معرفت است.
تسلیم، نتیجه شناخت دعوت کننده
در آیۀ اول مسألۀ تجارت در سورۀ صف می گوید: «إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ» اگر بفهمید.
عرفان و معرفت به این مسایلی که من بیان کردم و این که چه کسی آنها را بیان کرده است پیدا کنید؛ یعنی ببینید چه کسی دارد شما را به این تجارت دعوت می کند؟
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی تِجارَهٍ تُنْجِیکُمْ»
چه کسی دارد دعوت می کند؟ کسی که در دو هزار آیۀ قرآن، دعای جوشن کبیر و عرفۀ ابی عبدالله علیه السلام خودش را معرفی کرده است. در بخش اول دعای کمیل، امیرالمؤمنین علیه السلام او را معرفی کرده است:
«وَ بِأَسمائِکَ الَّتی مَلَأَت ارکان کُلّ شَیء» (1)
به خدا قسم! مردم فقط همین جملۀ دعای کمیل را بخواهند بفهمند، تفسیر و درک آن از زمان حضرت آدم علیه السلام تا روز قیامت طول می کشد.
بفهمم چه کسی مرا برای تجارت دعوت کرده است؟ اگر بفهمم، با همۀ وجود تسلیم او می شوم و دستورالعمل او را در تجارت به کار می گیرم و آن سودهای بیان شده در آیات بعد را می برم. این کار نیز فقط در دنیا میسر است و هیچ جای دیگر