همسران ثقلینی (کتاب الله و عترتی) صفحه 60

* را برپا دارید و زکات بدهید. سپس همۀ شما - جز عدۀ کمی - سرپیچی کردید و (از وفای به عهد) روی گردان شدید.(1)

معنای احسان در لغت

الحاء و السین و النون، اصل واحد، فالحسن ضد القبح؛ این واژه، ریشۀ تک معنایی دارد و به معنای ضد و مخالف زشتی است.(2)

الاحسان ضد الاساءه؛ احسان ضد بدی کردن است.(3)

واژۀ احسان، مصدر باب حسن (به معنای زیبایی و نیکویی) است. احسان نیز به معنای نیکویی کردن است.(4)

واژۀ حُسن و مشتقات آن، وصف آن دسته از امور دینی یا دنیایی قرار می گیرد که به سبب داشتن گونه ای از زیبایی عقلی و عاطفی و حسی و مانند آن، می تواند با برانگیختن احساس خوشی، رضایت، زیبایی و تحسین، انسان را به خود جذب کند و با غرض و هدف مورد نظر، موافقت و سازگاری داشته باشد.(5)

معنای احسان در روایات

* یونس بن عمار از اصحاب امام صادق علیه السلام می گوید: زَوَّجَنِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع جَارِیَهً کَانَتْ لِإِسْمَاعِیلَ ابْنِهِ فَقَالَ أَحْسِنْ إِلَیْهَا فَقُلْتُ وَ مَا الْإِحْسَانُ إِلَیْهَا فَقَالَ أَشْبِعْ بَطْنَهَا وَ اکْسُ جُثَّتَهَا وَ اغْفِرْ ذَنْبَهَا ثُمَّ قَالَ اذْهَبِی وَسَّطَکِ اللَّهُ مَا لَهُ؛ امام صادق علیه السلام کنیزی را به ازدواج من درآورد که برای پسرش اسماعیل بود. امام به من فرمود: «به کنیز نیکی کن.» عرض کردم: «چگونه احسان و نیکی کنم؟» فرمود: «نیازهای مادی اش را برآورده کن و به او لباس بپوشان و از خطایش بگذر.»(6)

1- . سوره بقره، آیه 83
2- . معجم مقابیس اللّغه، ص 57
3- . لسان العرب، ماده حسن
4- . تفسیر أحسن الحدیث، ج 2، ص134
5- . مفردات راغب، ص 237
6- . کافی، ج 5، ص 511