همسران ثقلینی (کتاب الله و عترتی) صفحه 83

مودت و رحمت - «جَعَلَ بَینَکُم مَوَدَّهً و رَحمهً»(1) - قوام می یابد، نه عناصر دیگر. بنابراین بالا بودن میزان مهریه و مقدار جهیزیه و اموری همانند آن که از امور مادی و این سویی هستند، هرگز نمی توانند عوامل حقیقی تشکیل و استحکام خانواده - که یک امر قدسی است - باشند. چون اساس نکاح، صبغه ملکوتی دارد. اگر کابین زن، جنبه تکاثر پیدا کند و از معیار معقول و مقبول فاصله بگیرد، چنین زنی به فرموده امام صادق علیه السلام، مشئومه خواهد بود: «فأمّا شؤم المرأه فکثره مهرها و عقم رحمها» یعنی شأمت و قبح زن، در گرانی صداق و افزونی مهر او است. حال وقتی از عطیه الهی بیرون آمد، از مصادیق درآمد است و مشمول قانون خمس می گردد.

اختیار تعیین مهریه

تعیین مهریه، با رضایت طرفین انجام می گیرد؛ اما در مواردی، تعیین مقدار مهر را در اختیار زن یا مرد قرار می دهند. در این صورت، آیا زن مجاز است هر اندازه که خواست، مهرش را تعیین نماید؟ آیا در این صورت، مرد باید بپذیرد و پرداخت کند؟ آیا مرد می تواند هر اندازه که خواست، مهریه را تعیین کند؟ آیا در این مورد، حد و مرزی وجود دارد یا خیر؟

زراره از امام باقر علیه السلام پرسید: «مردی که با مهریه تعیین شده از سوی زن، با او ازدواج می کند، حکمش چیست؟» فرمود: «زن نباید بیشتر از مهر آل محمد علیهم السلام (مهر السنّه) تعیین کند. مقدار آن، دوازده اوقیه و خرده ای است که پانصد درهم نقره می شود.» زراره پرسید: «آیا جایز می دانید زن با مهریۀ تعیین شده از سوی مرد ازدواج کند و بدان رضایت دهد؟» فرمود: «هر چه مرد تعیین کند جایز است؛ چه کم باشد و چه زیاد.» گفت: «چرا برای مرد جایز است و برای زن جایز نیست؟»