همسران ثقلینی (کتاب الله و عترتی) صفحه 98

می کند تا حوزۀ مدیریت او را از دستبرد و سوءاستفادۀ همسر، نگاه دارد و موانع را از سر راه مدیریت برطرف سازد.

خلاصه این که برای محکم شدن ستون خانواده، باید دو کفۀ ترازوی مرد، پر باشد؛ کفه ای از جلال و کفه ای از جمال؛ که هم دفع شرارت ها کند و هم زن و فرزند را به خود جذب نماید.

روش های مدیریتی در روایات

1. احسان و محبت

حضرت علی علیه السلام می فرماید:

* ِالاِحْسانِ تسترق الاِنْسانُ؛ احسان و نیکی، انسان را بنده می کند.(1)

* بِالاِحْسانِ تُمْلِکُ الْقُلُوبُ؛ قلب ها با احسان تسخیر می شود.(2)

* مَنْ أَحْسَنَ إِلَی رَعِیَّتِهِ نَشَرَ اللَّهُ عَلَیْهِ جَنَاحَ رَحْمَتِهِ وَ أَدْخَلَهُ فِی مَغْفِرَتِه؛ هر کس بر قومی سروری یابد و بر رعیتش احسان کند، خداوند بال رحمتش را بر او می گشاید و کرده هایش را بر او می بخشاید.(3)

این بیان حضرت، شامل سلاطین و امیران و حاکمان و کدخدایان و حتی پدر و رئیس خانواده، نسب به زن و فرزند و نوکر و کلفت نیز می شود.

در حدیث دیگر می فرماید: «أَلَا کُلُّکُمْ رَاعٍ وَ کُلُّکُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ فَالْأَمِیرُ عَلَی النَّاسِ رَاعٍ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِیَّتِهِ وَ الرَّجُلُ رَاعٍ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُم»؛(4) یعنی همه بالنسبه، پیشوا هستند و در قیامت، از همه در بارۀ حقوق رعایا و زیردستان سوال خواهد شد که

1- . غررالحکم، ص 385
2- . غررالحکم، ص 385
3- . غرر الحکم، ص 633
4- . مجموعه ورام، ج 1، ص 6