- مقدمه 1
- اشاره 3
- معنای فسق و فاسق 5
- الف - اطلاق کفر بر انسان فاسق 8
- آثار شوم فسق از نظر قرآن 8
- اشاره 8
- هوا و هوس 12
- قرآن، سراسر تنبه و توجه است 13
- معنای هدایت در آیه «هدی للمتقین» 14
- ب - شقاوت و عدم رستگاری 16
- اشاره 17
- اشاره 18
- الف - ناخشنودی از عبادت 19
- اشاره 19
- اقسام قساوت 19
- ج - بی تفاوتی در برابر گناه 23
- ه- غفلت 29
- اشاره 31
- اشاره 32
- الف - بعد ملکوتی 33
- آفرینش دوگانه آدمی 33
- ب - بعد حیوانی 34
- دیوانگی حاکم بر جهان امروز 36
- فساد دل، یکی از مهمترین آثار گناه 38
- گناه روی گناه و برداشته شدن عنایت خدا 39
- گناهکار و خصلتهای چهارگانه 40
- افسردگی چیره بر دنیای غرب 43
- نمازگزار و عدم احساس پوچی 43
- اشاره 45
- اشاره 46
- گونه های عمل 46
- 1. تجسم عینی عمل، سازگار و هماهنگ با گناه 46
- 2. تجشم عمل به صورت دوست و دشمن 47
- ٣. کیفر عمل 48
- تأثیر گناه بر خویش و خویشان 48
- و احساس پوچی در زندگانی مجلل 51
- شده است. بعضی اوقات انسان در زندگی افسرده است، غم و غصه و نگرانی دارد. اما بدتر از اینها این است که انسان زندگی را پوچ بداند؛ اصلا دنیا را پوچ حساب کند. به آنجا برسد که بگوید: برای چه آمدم؟ برای چه می روم؟ و بالاخره این زندگی به چه درد می خورد؟ 52
- زندگانی پاک و باصفا 55
- حکایت محمود غزنوی و ایاز 56
- گفتار پنجم 59
- اشاره 59
- سیر و سلوک 60
- اشاره 60
- توبه، اولین ابزار سیر الی الله 61
- گناه، مانع سیر و سلوک 62
- ارکان توبه 64
- توبه موجب لعان است یا محو گناه؟ 65
- توجه، دومین ابزار سیر الی الله 68
- قانون مراقبه 70
- انسان روحی، از عالم ملکوت و جسمی از عالم ناسوت دارد. او از نظر بعد ملکوتی، بالاتر از 72
- تخلیه، مقدمه توبه 75
- اشاره 76
- گفتار ششم 76
- اشاره 77
- توبه 77
- شرایط توبه 78
- ب - توجه 78
- الف - رفع مانع 78
- ج - رفع صفات رذیله 79
- د- راهنما 82
- اشاره 84
- ه_-توسل 84
- خدمات شیخ طوسی 87
- ز- تمسک به قرآن 88
- ح - براق 89
- اشاره 92
- خلوص 93
- وعده خداوند درباره مخلص 94
- اخلاص در توصلیات 94
- رسیدن به مقام مخلص دشوار است 96
- تقوا میسر نیست مگر به خلوص 97
- اقسام توحید 99
- اقسام خلوص 99
- اثر خلوص در زندگی دنیایی 103
- مقام مخلص 104
- اشاره 106
- اشاره 107
- انگیزه های انسان در انجام کارها 108
- اشاره 109
- منزل اول: دنیا 109
- اشاره 109
- منازل هفتگانه 109
- هدف از آفرینش انسان 111
- منزل دوم و سوم: خوف و رجاء 113
- اشاره 113
- نظریه شهید اول و سید بن طاووس 114
- اشاره 116
- هبوط حضرت آدم ع 116
- اشاره 118
- منزل پنجم: شکر 118
- ترک گناه، راهی برای شکر 120
- اشاره 121
- منزل ششم: محبت 121
- منازل در کارهای بزرگان و معصومان 121
- منزل هفتم: خدا 121
- اشاره 124
- سر درخشندگی بعضی آثار 125
- اشاره 125
- قصه اصحاب کهف و رقیم 127
- حکایتی آموزنده 131
- خلوص در گفته های علامه طباطبایی 134
- شیطان در کمین مخلصین 137
- اشاره 140
- اشاره 141
- به دست آوردن منازل هفتگانه خلوص 142
- منزل اول: دنیا 142
- اشاره 142
- منزل دوم و سوم: خوف و رجاء 143
- اشاره 144
- مقدمات حضور قلب 145
- منزل پنجم: شکر 147
- منزل ششم: محبت 150
- اشاره 150
- منزل هفتم: خدا 151
العباده فعبدتک»(1)؛ یعنی تو را عبادت نمیکنم برای این که جهنم نروم. محرک من «خوف» نیست. عبادت نمیکنم برای این که بهشت بروم. محرک من «رجاء» نیست. محرک من فقط تویی.
رسیدن به مقامی که هیچ چیزی انسان را حرکت ندهد جز خدا، هیچ انگیزه ای در مغز او، در اراده او نفوذ نداشته باشد جز خدا، مختص به اهل بیت است یا افرادی که واقعا به مقام مخلص رسیده باشند. مخلص هم معلوم نیست بتواند چنین ادعایی بکند. اگر کسی در جلسه ما باشد که در جهل مرکب نباشد و بتواند بگوید: «ماعبدتک خوفا من نارک ولا طمعا فی جنتک بل وجدتک أهلا للعباده فعبدتک» باید بداند که راه را خیلی پیموده است. بداند به مقام والایی رسیده است.
منازل هفتگانه
اشاره
در هر صورت، داعیه و محرک یکی از هفت چیزی است که علمای علم اخلاق اسم آن را «هفت منزل» گذاشته اند. این همان شعری است که درباره عطار میگویند و فکر میکنم که غلو کرده اند:
هفت شهر عشق را عطار گشت
ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم
منزل اول: دنیا
اشاره
انگیزه اول برای عمل، دنیاست. دنیای به معنای عام. مثلا کسی نماز اول وقت بخواند برای این که در دنیا وجاهت پیدا کند. چون در روایات میخوانیم که اگر کسی نماز بخواند، نماز اول وقت بخواند و به نماز اهمیت بدهد، نماز او را دعا می کند و محبت او در دلها.
1- محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 41، ص14.