در ساحل سپیده اخلاص صفحه 118

خلاصه حرف این است که این مقام، این منزل چهارم، منزل بالایی است. واقعا هم انسان به جایی می رسد که دیگر نماز شب برای او یک امر عادی می شود. خدمت به خلق خدا برای او واجب می شود. و بالاخره به اندازه قدرتش، مستحبات برای او یک نحو وجوبی پیدا میکند؛ خوب است، اما همین مقام چهارم، باز منیت دارد و نفس دخیل است؛ یعنی باز هم آن عروجی که متوقع است، نمی شود؛ برای این که براق هست، اما نه براقی که انسان را به خدا برساند. در هر صورت، این منزل را به همه نمیدهند؛ خوشا به حال آن کسانی که به آن برسند.

منزل پنجم: شکر

اشاره

منزل پنجم، منزل شکر است. در روایات هم آمده است که به پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله)اعتراض می کردند که یا رسول الله چرا این قدر عبادت؟ می فرمود: «الم اکن عبدا شکورا»(1) آیا من عبد شکوری نباشم؟ انسان عبادت کند برای این که می بیند تفسی که بیرون می آید، نعمت است و نفسی که فرو می رود نیز نعمت. در هر نفسی دو نعمت است.(2) انسان می بیند «وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا»(3)، انسان ببیند دو تا چشم دارد که به دنیا می ارزد. دست دارد، پا دارد. اگر تمام دنیا را داشته باشد و به او بگویند تمام دنیا را بده تا دستت را نگیریم، میدهد.

اگر به شما بگویند که تمام این جهان مال تو، اقالیم سبعه مال تو، اما عقل تو را

1- حینما نزلت ایه «طه ما أنزلنا لیک القران لتشقی» (طه/ 1-2) قال: بل یتعد په ولقد کان یبکی حتی یغشی علیه فقیل له یا رسول الله الی الله(علیه السلام)وجل قد غفر لک ما تقدم من ذنبک وما تأخر قال بلی آفلااگون عبدا شکورا ... . (محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج10، ص39.)
2- منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت. هر نفسی که فرو میرود، ممد حیات است و چون برمی آید، مفرح ذات. پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی، شکری واجب. از دست و زبان که برآید کز عهده شکرش بدر آید (گلستان سعدی، ص28)
3- اگر نعمتهای خدا را بشمارید، هرگز آنها را شماره نتوانید کرد. (ابراهیم / 34)