در ساحل سپیده اخلاص صفحه 52

شده است. بعضی اوقات انسان در زندگی افسرده است، غم و غصه و نگرانی دارد. اما بدتر از اینها این است که انسان زندگی را پوچ بداند؛ اصلا دنیا را پوچ حساب کند. به آنجا برسد که بگوید: برای چه آمدم؟ برای چه می روم؟ و بالاخره این زندگی به چه درد می خورد؟

آیه شریفه می فرماید: گناه است که به انسان حالت پوچی میدهد. گناه است که همان زندگی مجللی را که در آن میتند، برای او پوچ میکند. آن خانه ای که در آن قمار باشد، آن خانه ای که در آن آهنگها و صداهای شهوت آمیز باشد، آن خانه ای که در آن تهمت، غیبت، شایعه و خلاف عفت باشد، این خانه پوچ است. زندگی در این خانه هم زندگی پوچی است. یعنی آن که در این خانه زندگی میکند، هیچ مزه رفاهی را نمی تواند بچشد و به غیر از پوچی، چیزی در این زندگی ندارد: «و الذین کفروا أعمالهم کسزاب بقیعه یحسبه الظما ماء أ»

قرآن در آخر همین آیه می فرماید: اگر از جلال هم تهیه کرده باشد، در روز قیامت باید حساب و کتابش را دقیقا پس بدهد؛ چه رسد به این که از حرام باشد: حساب و کتاب در قبرش، حساب و کتاب در قیامتش هست، اما لذتش اصلا و ابدا در این دنیا نیست و این، مکافات عمل است.

در آیه دیگر هم که راجع به نماز است، می فرماید: «من أعرض عن ذکری فإن له معیشه ضنکا و نحشره یوم القیامه أعمی»؛ یعنی آن افرادی که از یاد خدا اعراض کنند و چیزی که در زندگی آنها نیست، خدا باشد، خداوند در دل آنها و در زندگی آنها نیست، خداوند در خانه آنها نیست. اعراض از خدا و اعراض از یاد خدا در این دنیا یک زندگی ناخوش به انسان میدهد و معلوم است که در آخرت، ناخوش تر. ناخوش تر این است که قرآن میگوید: کور وارد صف محشر میشود. به پروردگار عالم میگوید: خدایا من که چشم داشتم، چرا اینجا کورم؟ خطاب میشود: «کذلک أتتک آیاتنا فنسیتها و کذلک الیوم تنی»(1)؛ در دنیا ما را فراموش کردی، در زندگی تو ما نبودیم؛ هوا و هوس بود، شیطان بود. آنجا تو ما را فراموش کردی، این جا اثر وضعیش این است که ما تو را