درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 117

رابطه اش با کسی که بر او جنایت واقع شده و نوع سلاح یا گلوله ای که در این حادثه به دست آمده و نیز مکان و زمان وقوع حادثه و اینکه آیا متهّم در پاسخ به سؤالات بازپرس و قاضی گرفتار دست پاچگی و تناقض گویی و مانند آنها می شود. به هر حال این مسائل برای ما هیچ گونه شک و تردیدی باقی نمی گذارد که جرم به وسیله متهم واقع شده است و همین مطلب به بازپرس قوت قلب می دهد که مسأله را با حوصله دنبال کند و چه بسا منتهی به اقرار نیز می شود.(1)

اکنون به بررسی قرائن و شواهدی می پردازیم که هر یک از آنها بر صدق رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دلالت دارند.

1. محیط دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم

این نکته مورد اتفاق نظر تمام مورخان بزرگ است که عرب، قبل از نبوت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در وضع بسیار بدی از نظر عقائد خرافی، انحطاط اخلاقی، اختلافات و جنگهای داخلی خانمان سوز و شرائط بد اقتصادی به سر می بردند؛ جهل و نادانی و بی سوادی بر آنها حاکم شده بود؛ از علم و دانش و فرهنگ و تمدن اثری نبود و بت پرستی و شرک و نفاق و گناه و معصیت رواج داشت به گونه ای که نام آن عصر را عصر جاهلیت گذاشتند.

در قرآن مجید با تعبیرات جاهلیت اول و یا (لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ)2 اشاره روشنی به وضع دوران جاهلیت و گمراهی مردم آن دوران دارد و آمدن پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به عنوان منّت الهی بر آن مردم معرفی کرده است تا آیات خدا و کتاب و حکمت را به آنان آموزش دهد و آن ها را به سوی خدا راهنمایی کند.