درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 138

5. وسائل نیل به هدف

هر فرد یا گروهی برای رسیدن به اهداف خود ناچارند از وسایلی بهره گیرند. انتخاب نوع این وسائل تاحد زیادی میتواندبه شناخت اصالت حقانیت آن مکتب یا ساختگی بودن آن کمک کند. آنها که برای رسیدن به اهداف خود استفاده از هر وسیله ای را جایز می دانند و اصل «هدف، وسیله را توجیه می کند» را برنامه ی اصلی خود قرار می دهند مسلماً اصالت ندارند. ولی آنها که برای نیل به هدف مقدس خود از وسائل مقدسی بهره می گیرند نشانه حقانیت خود را از این طریق آشکار می کنند. پیامبران راستین و دروغین را از همین طریق می توان شناخت. آنانکه برای رسیدن به اهداف خود هیچ گونه قید و شرطی را به رسمیت نمی شناسند و استفاده از هر وسیله ای اعم از مشروع و نامشروع را مباح می دانند و آنها که مفاهیمی هم چون عدالت، امانت راستی و احترام به ارزشهای انسانی را تا آنجا محترم می شناسند که در خدمت اهدافشان قرار گیرند، مسلم در زمره ی پیامبران دروغیند.

پیامبران راستین آنها هستند که حتی در جنگهای خود نیز اصول انسانی را محترم می شمردند و در سختی ها و گرفتاری ها هرگز از آن عدول نمی کنند و به هنگام پیروزی اصول عدالت و عفو و گذشت را درباره ی دشمن به فراموشی نمی سپارند و در مواقع خطر و احتمال شکست متوسل به وسائل غیر انسانی نمی شوند.

اگر این اصول کلی را با زندگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بسنجیم و رفتار آن حضرت را با دوستان و دشمنان در موقع پیروزی و شکست در سختی ها مورد توجه قرار دهیم به خوبی می توانیم بپذیریم که آن بزرگوار از کسانی بودند که در انتخاب وسائل برای نیل به هدف، سختگیر وکنجکاو و پیرو ارزشهای خاصّ بودند وهیچ گاه در مواقع خطر به امور غیر انسانی متوسل نشدند و مسائل دقیق اخلاقی را