درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 158
- مقدمه پژوهشکده 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 10
- فصل اول: در بیان نسب آن حضرت 10
- دلایلی بر موحد بود اجداد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 14
- نتیجه مباحث 16
- ذکر نسب شریف رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 17
- اشاره 17
- 1. شرح حال جناب عدنان 18
- 2. معدّ بن عدنان 19
- 4. مضر بن نزار 20
- 3. نزار بن معدّ 20
- 7. خزیمه بن مدرکه 21
- 6. مدرکه بن الیاس 21
- 5. الیاس بن مضر 21
- 10. مالک بن نضر 22
- 9. نضر بن کنانه 22
- 8. کنانه بن خزیمه 22
- 12. غالب بن فهر 23
- 13. لویّ بن غالب 23
- 11. فهر بن مالک 23
- 14. کعب بن لوی 24
- 16. کلاب بن مرّه 24
- 15. مره بن کعب 24
- 17. قُصَیّ بن کلاب 25
- 18. عبد مناف بن قصی 27
- 19. هاشم بن عبد مناف 27
- 20. عبدالمطلب بن هاشم 31
- 21. عبدالله بن عبدالمطّلب 37
- ولادت با سعادت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 39
- وقایع مهم هم زمان با ولادت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 41
- حالات آن حضرت در ایام شیر خوارگی 43
- درسهای آموزنده این فصل 46
- اشاره 52
- فصل دوم: اثبات نبوّت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 52
- پیغمبر کیست ؟ 58
- برهان کمال 59
- تعریف و شرایط معجزه 63
- اشاره 63
- 1. تعریف معجزه 64
- 2. شرایط معجزه 67
- اشاره 67
- علت مطابق بودن اعجاز با زمان 69
- اعجاز قرآن 72
- اشاره 72
- 1. فصاحت و بلاغت 79
- 2. اعجاز قرآن نسبت به علم و معرفت 84
- 3. قرآن و عدم اختلاف در بیان 87
- 4. قرآن و اخبار غیبی 90
- 5. کثرت نسل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 94
- نتیجه بحث 97
- اشاره 97
- بحثی درباره سایر معجزات پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 97
- گفتار سید مرتضی درباره معجزات 102
- معجزات مذکور در قرآن 103
- کفایت شر استهزاء کنندگان 105
- اخلاق فاضله دلیلی بر نبوت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 107
- کلام فیض کاشانی درباره اخلاق رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 111
- عدم نیاز علماء به معجزه 113
- جمع قرائن 116
- اشاره 116
- 1. محیط دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 117
- 2. ویژگی اخلاقی و سوابق پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 119
- 3. محتوای دعوت 121
- 4. عمق تأثیر او در محیط 137
- 5. وسائل نیل به هدف 138
- 6. ایمان و فداکاری در راه هدایت 140
- 7. شخصیت ایمان آورندگان 141
- 8. پیشرفت سریع 143
- فصل سوم: خلق عظیم پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 145
- اشاره 145
- 1. عبادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 149
- اشاره 149
- کیفیت نماز شب رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 150
- نزول سوره طه 152
- 2. مقام زهد و بی اعتنائی به مظاهر دنیا 153
- 3. جود و سخا 158
- 4. شجاعت 161
- 5. تواضع و فروتنی 164
- 6. رفق و مهربانی 167
- 7. شکر گزاری از نعمتهای الهی 172
- 8. مقام صبر و بردباری 176
- 9. وفای به عهد و پیمان 180
- 10. شرم و حیا 183
- 11. سلام کردن به دیگران 188
- 12. تفقد و احترام به دیگران نسبت به جایگاه آنان 191
- 13. عدالت و امانت داری 195
- اشاره 201
- فصل چهارم: صفات و شرایط پیامبران 201
- 1. علم لدّنی 202
- 2. شرائط دیگر 203
- اشاره 208
- فصل پنجم: عصمت پیامبران 208
- امکان تحقق عصمت 209
- کلام شیخ مفید قدس سره 211
- تعریف عصمت 212
- مراحل عصمت 213
- دلائل عصمت پیامبران 216
- محدوده عصمت پیامبران 218
- اشاره 218
- کلام سید مرتضی قدس سره 219
- عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 221
- اشکالات بر عصمت و پاسخ آنها 224
- اشاره 224
- جواب این آیات 227
- بیان کلام علامه طباطبائی رحمه الله 228
- جواب آیه اول سوره فتح 230
- منشأ شبهه به عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 234
- فصل ششم: خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 239
- اشاره 239
- خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 240
- استدلال به آیات قرآن 241
- استدلال به روایات 246
- پاسخ بعضی از اشکالات 249
- فصل هفتم: اهداف بعثت انبیاء 251
- اشاره 251
- اشاره 252
- نقش عظیم پیامبران در سازندگی تمدن انسانی 252
- سخن علامه طباطبائی رحمه الله 253
- 1. تزکیه و تعلیم 254
- اشاره 254
- عمده ترین اهداف بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و سایر انبیاء 254
- 2. تأئید حکم عقل و بیدار کردن فطرتها 262
- 3. آزاد کردن انسانها از قید و بندها 264
- 4. آگاه کردن مردم و جوامع بشری 267
- 5. علاج امراض روحی و روانی 271
- 6. برقرار کردن عدالت اجتماعی 273
- 7. مبارزه با خرافات و سنّت های غلط 277
- کتابنامه 281
3. جود و سخا
جود و بخشش و سخاوت از بزرگترین صفات حسنه و عالی ترین فضیلت های انسانی است که پیوسته شیوه بنده گان صالح الهی بوده است، زیرا این صفت موجب قرب انسان به خداوند متعال وکمال روحی و معنوی وموجب قرب به مردم و دوری از عذاب و جهنم سوزان الهی خواهد شد.
این صفت ارزشمند از صفات خداوند متعال و نشانه فتّوت و جوان مردی و علوّ همت و عظمت روح صاحبان این فضیلت است و نشان دهنده این است که از صفات رذیله ای مانند بخل و امساک که نشانه سؤظن و بد گمانی به خدای متعال است دور و پاکیزه شده است و به دنیا و مظاهر آن اهمیت نداده و دلبستگی به آن ندارد.
بدون شک این فضیلت بزرگ اخلاقی عادت و شیوه و سیره ی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بوده وهیچ کس مانند آن حضرت صاحب این کمال و فضیلت نبوده است، مگر علی بن ابی طالب علیه السلام که شاگرد بزرگ مکتب آن بزرگوار بوده است و امامان معصوم علیهم السلام که فرزندان آن حضرت اند و کسانی که تربیت یافتگان مکتب آن حضرت بودند که برحسب مراتب وجودی آنان هر کدام دارای این فضیلت بودند.
ما در این قسمت شمّه ای از جود وسخای آن حضرت را می آ وریم تا الگوئی باشد برای کسانی که می خواهند از زندگی آن بزرگوار برای تعلیم و تربیت خود استفاده نمایند.
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند:
«کان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم اجود الناس کفّا و اکرمهم عشیره، من خالطه فعرفه احبّه»(1).
1- (1) مکارم الاخلاق، طبرسی، ص 27.