درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 167

بدون شک چنین تواضعی که در وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بوده است، یک انسان عادی و معمولی نمی تواند آن را با همان شدت در وجود خود داشته باشد و این موضوع بسیار مهم است.

6. رفق و مهربانی

از نعمتهای بزرگ خداوند بر بندگان صالح خودش وجود فضیلت رفق و مهربانی و رأفت و رحمت درباره دیگران است، چون هر کس درباره ی مردم مهربانی داشته باشد موجب محبت و دوستی آنها با او خواهد شد و مردم به او نزدیک می شوند. تجربه نشان داده است که به سر انجام رسیدن کار انسان و رسیدن به مقصود، رهین همین رفق و مدارا و مهربانی با انسانها می باشد.

براین اساس هر زمامداری که نسبت به زیر دستان نرم خو باشد امر زمامداری اش منتظم و بادوام خواهد شد و اگر تندخو و غلیظ باشد کارش مختل و مردم از اطرافش پراکنده خواهند شد و ملک و زمامداری او در اسرع وقت مضمحل و نابود خواهد شد.

و همین گونه است نسبت به سایر طبقات و اصناف مردم از دانشمندان و فرمانروایان و صاحبان مناصب، حتی ارباب معاملات و صاحبان کسبهای مختلف و صاحبان صنایع و ارباب حرفه ها.

از این جهت است که خداوند متعال بر سر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم منت نهاده است و می فرماید:

(فَبِما رَحْمَهٍ مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ)1.

«پس به سبب رحمت از جانب خداوند تو برای مردم نرم خو شدی و اگر تند خو و سخت دل بودی مردم از اطراف تو پراکنده می شدند و تو را رها می کردند».