درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 221
- مقدمه پژوهشکده 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 10
- فصل اول: در بیان نسب آن حضرت 10
- دلایلی بر موحد بود اجداد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 14
- نتیجه مباحث 16
- ذکر نسب شریف رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 17
- اشاره 17
- 1. شرح حال جناب عدنان 18
- 2. معدّ بن عدنان 19
- 3. نزار بن معدّ 20
- 4. مضر بن نزار 20
- 6. مدرکه بن الیاس 21
- 5. الیاس بن مضر 21
- 7. خزیمه بن مدرکه 21
- 9. نضر بن کنانه 22
- 10. مالک بن نضر 22
- 8. کنانه بن خزیمه 22
- 13. لویّ بن غالب 23
- 12. غالب بن فهر 23
- 11. فهر بن مالک 23
- 16. کلاب بن مرّه 24
- 14. کعب بن لوی 24
- 15. مره بن کعب 24
- 17. قُصَیّ بن کلاب 25
- 19. هاشم بن عبد مناف 27
- 18. عبد مناف بن قصی 27
- 20. عبدالمطلب بن هاشم 31
- 21. عبدالله بن عبدالمطّلب 37
- ولادت با سعادت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 39
- وقایع مهم هم زمان با ولادت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 41
- حالات آن حضرت در ایام شیر خوارگی 43
- درسهای آموزنده این فصل 46
- اشاره 52
- فصل دوم: اثبات نبوّت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 52
- پیغمبر کیست ؟ 58
- برهان کمال 59
- اشاره 63
- تعریف و شرایط معجزه 63
- 1. تعریف معجزه 64
- 2. شرایط معجزه 67
- اشاره 67
- علت مطابق بودن اعجاز با زمان 69
- اعجاز قرآن 72
- اشاره 72
- 1. فصاحت و بلاغت 79
- 2. اعجاز قرآن نسبت به علم و معرفت 84
- 3. قرآن و عدم اختلاف در بیان 87
- 4. قرآن و اخبار غیبی 90
- 5. کثرت نسل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 94
- نتیجه بحث 97
- اشاره 97
- بحثی درباره سایر معجزات پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 97
- گفتار سید مرتضی درباره معجزات 102
- معجزات مذکور در قرآن 103
- کفایت شر استهزاء کنندگان 105
- اخلاق فاضله دلیلی بر نبوت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 107
- کلام فیض کاشانی درباره اخلاق رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 111
- عدم نیاز علماء به معجزه 113
- جمع قرائن 116
- اشاره 116
- 1. محیط دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 117
- 2. ویژگی اخلاقی و سوابق پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 119
- 3. محتوای دعوت 121
- 4. عمق تأثیر او در محیط 137
- 5. وسائل نیل به هدف 138
- 6. ایمان و فداکاری در راه هدایت 140
- 7. شخصیت ایمان آورندگان 141
- 8. پیشرفت سریع 143
- فصل سوم: خلق عظیم پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 145
- اشاره 145
- اشاره 149
- 1. عبادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 149
- کیفیت نماز شب رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 150
- نزول سوره طه 152
- 2. مقام زهد و بی اعتنائی به مظاهر دنیا 153
- 3. جود و سخا 158
- 4. شجاعت 161
- 5. تواضع و فروتنی 164
- 6. رفق و مهربانی 167
- 7. شکر گزاری از نعمتهای الهی 172
- 8. مقام صبر و بردباری 176
- 9. وفای به عهد و پیمان 180
- 10. شرم و حیا 183
- 11. سلام کردن به دیگران 188
- 12. تفقد و احترام به دیگران نسبت به جایگاه آنان 191
- 13. عدالت و امانت داری 195
- اشاره 201
- فصل چهارم: صفات و شرایط پیامبران 201
- 1. علم لدّنی 202
- 2. شرائط دیگر 203
- اشاره 208
- فصل پنجم: عصمت پیامبران 208
- امکان تحقق عصمت 209
- کلام شیخ مفید قدس سره 211
- تعریف عصمت 212
- مراحل عصمت 213
- دلائل عصمت پیامبران 216
- محدوده عصمت پیامبران 218
- اشاره 218
- کلام سید مرتضی قدس سره 219
- عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 221
- اشکالات بر عصمت و پاسخ آنها 224
- اشاره 224
- جواب این آیات 227
- بیان کلام علامه طباطبائی رحمه الله 228
- جواب آیه اول سوره فتح 230
- منشأ شبهه به عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 234
- فصل ششم: خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 239
- اشاره 239
- خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 240
- استدلال به آیات قرآن 241
- استدلال به روایات 246
- پاسخ بعضی از اشکالات 249
- اشاره 251
- فصل هفتم: اهداف بعثت انبیاء 251
- نقش عظیم پیامبران در سازندگی تمدن انسانی 252
- اشاره 252
- سخن علامه طباطبائی رحمه الله 253
- 1. تزکیه و تعلیم 254
- اشاره 254
- عمده ترین اهداف بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و سایر انبیاء 254
- 2. تأئید حکم عقل و بیدار کردن فطرتها 262
- 3. آزاد کردن انسانها از قید و بندها 264
- 4. آگاه کردن مردم و جوامع بشری 267
- 5. علاج امراض روحی و روانی 271
- 6. برقرار کردن عدالت اجتماعی 273
- 7. مبارزه با خرافات و سنّت های غلط 277
- کتابنامه 281
پس نتیجه می گیریم که اگر گناه صغیره ای هم موجب تنفّر و دوری مردم از او شود باید از آن مصونیت داشته باشد.(1)
با این استدلال محکم و متین سید مرتضی قدس سره روشن گردید که محدوده ی عصمت در پیامبران الهی از خطا و اشتباه در تمام عمر و از همه ی معاصی - چه صغیره و چه کبیره - می باشد.
عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم
قطعاً مصداق این بحث عمومی وجود عزیز پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم است که از اول تا پایان عمر از تمام معاصی کوچک و بزرگ مبرا و منزه بوده اند.
به شهادت مورّخان همان طوری که - در فصلی که در بیان نسب ایشان بحث کردیم - یاد آور شدیم همه به اینکه آن جناب از انحرافات زمان جاهلیت و دنائت آن مصون مانده و آلوده نشده اند اعتراف دارند و همگی به امانت و صداقت آن بزرگوار شهادت داده اند.
آیات متعددی از قرآن به عصمت آن جناب شهادت می دهند. از آن جمله است آیه شریفه تطهیر که مسلماً مصداق روشن آن وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است که خطاب به آن حضرت فرموده است:
(إِنَّما یُرِیدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً)2 .
«جز این نیست که خدا اراده کرده است که از شما خانواده ی پیامبر هرگونه پلیدی و ناپاکی را ببرد و شما را پاک و پاکیزه گرداند»
1- (1) همان، ص 328.