درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 229

اولیای خدا و پیامبران الهی علیهم السلام به واسطه اینکه در مقام رفیعی هستند، اگر توجهی به غیر خدا داشته باشند آن را برای خود ذنب و گناه تلقی می کنند و حتی اگر توجهی به غیر محبوب خودشان پیدا بکنند آن را برای خود گناه می دانند و درمقام استغفار بر می آیند. البته همه ی انبیاء و اولیای الهی در یک مقام و منزلت نیستند بلکه دارای مراتب مختلفی هستند، ولی به هر حال هرچه مراتب قرب بالاتر رود مراتب گناه هم لطیف تر و در عین حال عظیم تر می شوند.

برای تقریب به ذهن می گوییم که در امور عادی برخورد با یک شخصیت بزرگ فرضاً مرجع تقلید یا یکی از مقامات سیاسی - اجتماعی در یک سطح نیست. یک سطح عمومی هست که همه ی مردم در مقابل آن شخصیت یک وظیفه دارند و در آن مرتبه توهین به او مثلاً حرام است. اگر کسی سب و یا توهین کند گناهی مرتکب شده است. اما اشخاص که به آن شخص بزرگ نزدیک ترند وظائف دقیق تری دارند. اگر خلافی انجام دهند در حقیقت این کار خلاف مقتضای مقام آنهاست چون آن مقام یک اقتضای خاصی دارد، پس نسبت دادن گناه به این اشخاص، مافوق آن محرمات عمومی است که وظیفه ی همه مردم است، بلکه چیزی است مخصوص خود آنها و برای آن شخص چه بسا عظمتش بیشتر از آن محرماتی است که مردم مرتکب می شوند. در واقع آن شخص بزرگ اگر گناهی مرتکب شود بیشتر احساس گناه می کند تا یک نفر از افراد عادی و لذا فرموده اند:

«حسنات الابرار سیئات المقربین»(1)

مقربان درگاه الهی بر حسب مقام قربشان وظائفی دارند که تخلّف از آنها را برای خودشان گناه تلقی می کنند که لازمه ی آن گناه دوری از معبود است نه