درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 255

آیه دوم می فرماید:

(لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ)1.

«به تحقیق که خداوند بر همه ی مؤمنان منّت گذاشت آن هنگامی که در میان آنان پیامبری از جنس خودشان برانگیخت تا بر آنان آیاتش را بخواند و آنها را تزکیه نماید و به آنان علم و کتاب و حکمت بیاموزد اگر چه آنان پیش از این در گمراهی آشکار بودند (دوران جاهلیت)».

آیه سوم، آیه دوم سوره جمعه است که از نظر معنا و مفهوم موافق با آیه سوره آل عمران است.

منظور از تلاوت آیات خدا در هر سه آیه این است که آیات قرآن را که بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نازل می شود برآنان بخواند با اینکه خودش درس ناخوانده است.

مراد از (وَ یُزَکِّیهِمْ) این است که آنان را رشد بدهد که همراه با خیر و برکت باشد، همان گونه که از لغت زکات استفاده می شود که به معنای نمو و رشد و ترقی است. بنا براین تزکیه کردن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم عبارت است از رشد صالح؛ به این گونه که آنان را به اخلاق و صفات نیک و اعمال و کارهای خوب و شایسته عادت دهد که از این طریق انسانیت آنان را به کمال برساند، و از راه اخلاق فاضله و اعمال و رفتار پسندیده آنان را در دنیا و آخرت به سعادت برساند.

منظور از تعلیم کتاب و حکمت این است که الفاظ قرآن را به آنان آموزش دهد و آیات مشکل قرآن را برای آنان تبیین و تفسیر نماید. و مقابل آن تعلیم