درآمدی بر نبوت و شخصیت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم: علمی،اعتقادی،تاریخی،اخلاقی و تربیتی صفحه 265
- مقدمه پژوهشکده 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 10
- فصل اول: در بیان نسب آن حضرت 10
- دلایلی بر موحد بود اجداد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 14
- نتیجه مباحث 16
- اشاره 17
- ذکر نسب شریف رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 17
- 1. شرح حال جناب عدنان 18
- 2. معدّ بن عدنان 19
- 3. نزار بن معدّ 20
- 4. مضر بن نزار 20
- 7. خزیمه بن مدرکه 21
- 6. مدرکه بن الیاس 21
- 5. الیاس بن مضر 21
- 10. مالک بن نضر 22
- 9. نضر بن کنانه 22
- 8. کنانه بن خزیمه 22
- 13. لویّ بن غالب 23
- 11. فهر بن مالک 23
- 12. غالب بن فهر 23
- 15. مره بن کعب 24
- 14. کعب بن لوی 24
- 16. کلاب بن مرّه 24
- 17. قُصَیّ بن کلاب 25
- 19. هاشم بن عبد مناف 27
- 18. عبد مناف بن قصی 27
- 20. عبدالمطلب بن هاشم 31
- 21. عبدالله بن عبدالمطّلب 37
- ولادت با سعادت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 39
- وقایع مهم هم زمان با ولادت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 41
- حالات آن حضرت در ایام شیر خوارگی 43
- درسهای آموزنده این فصل 46
- فصل دوم: اثبات نبوّت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 52
- اشاره 52
- پیغمبر کیست ؟ 58
- برهان کمال 59
- تعریف و شرایط معجزه 63
- اشاره 63
- 1. تعریف معجزه 64
- اشاره 67
- 2. شرایط معجزه 67
- علت مطابق بودن اعجاز با زمان 69
- اعجاز قرآن 72
- اشاره 72
- 1. فصاحت و بلاغت 79
- 2. اعجاز قرآن نسبت به علم و معرفت 84
- 3. قرآن و عدم اختلاف در بیان 87
- 4. قرآن و اخبار غیبی 90
- 5. کثرت نسل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 94
- اشاره 97
- نتیجه بحث 97
- بحثی درباره سایر معجزات پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 97
- گفتار سید مرتضی درباره معجزات 102
- معجزات مذکور در قرآن 103
- کفایت شر استهزاء کنندگان 105
- اخلاق فاضله دلیلی بر نبوت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 107
- کلام فیض کاشانی درباره اخلاق رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 111
- عدم نیاز علماء به معجزه 113
- جمع قرائن 116
- اشاره 116
- 1. محیط دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 117
- 2. ویژگی اخلاقی و سوابق پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 119
- 3. محتوای دعوت 121
- 4. عمق تأثیر او در محیط 137
- 5. وسائل نیل به هدف 138
- 6. ایمان و فداکاری در راه هدایت 140
- 7. شخصیت ایمان آورندگان 141
- 8. پیشرفت سریع 143
- فصل سوم: خلق عظیم پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم 145
- اشاره 145
- اشاره 149
- 1. عبادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 149
- کیفیت نماز شب رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم 150
- نزول سوره طه 152
- 2. مقام زهد و بی اعتنائی به مظاهر دنیا 153
- 3. جود و سخا 158
- 4. شجاعت 161
- 5. تواضع و فروتنی 164
- 6. رفق و مهربانی 167
- 7. شکر گزاری از نعمتهای الهی 172
- 8. مقام صبر و بردباری 176
- 9. وفای به عهد و پیمان 180
- 10. شرم و حیا 183
- 11. سلام کردن به دیگران 188
- 12. تفقد و احترام به دیگران نسبت به جایگاه آنان 191
- 13. عدالت و امانت داری 195
- فصل چهارم: صفات و شرایط پیامبران 201
- اشاره 201
- 1. علم لدّنی 202
- 2. شرائط دیگر 203
- فصل پنجم: عصمت پیامبران 208
- اشاره 208
- امکان تحقق عصمت 209
- کلام شیخ مفید قدس سره 211
- تعریف عصمت 212
- مراحل عصمت 213
- دلائل عصمت پیامبران 216
- محدوده عصمت پیامبران 218
- اشاره 218
- کلام سید مرتضی قدس سره 219
- عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 221
- اشکالات بر عصمت و پاسخ آنها 224
- اشاره 224
- جواب این آیات 227
- بیان کلام علامه طباطبائی رحمه الله 228
- جواب آیه اول سوره فتح 230
- منشأ شبهه به عصمت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 234
- فصل ششم: خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 239
- اشاره 239
- خاتمیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 240
- استدلال به آیات قرآن 241
- استدلال به روایات 246
- پاسخ بعضی از اشکالات 249
- فصل هفتم: اهداف بعثت انبیاء 251
- اشاره 251
- نقش عظیم پیامبران در سازندگی تمدن انسانی 252
- اشاره 252
- سخن علامه طباطبائی رحمه الله 253
- 1. تزکیه و تعلیم 254
- اشاره 254
- عمده ترین اهداف بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و سایر انبیاء 254
- 2. تأئید حکم عقل و بیدار کردن فطرتها 262
- 3. آزاد کردن انسانها از قید و بندها 264
- 4. آگاه کردن مردم و جوامع بشری 267
- 5. علاج امراض روحی و روانی 271
- 6. برقرار کردن عدالت اجتماعی 273
- 7. مبارزه با خرافات و سنّت های غلط 277
- کتابنامه 281
می کند و بارهای سنگین و زنجیرهایی که بر آنها بود از دوش وگردنشان بر می دارد آنها که به او ایمان آورند و حمایت و یاریش کنند و از نوری که با او نازل شده پیروی کنند آنان رستگارانند».
جداً بایدگفت این آیه شریفه از بهترین آیاتی است که می تواند با براهین روشن، پیامبر عظیم الشأن اسلام را به همه ی جهانیان در هر عصر و زمانی معرفی و حقانیت او را ثابت کند، و مشتمل بر مطالب بلندی است که همه ی آنها در این بحث مقصود ما نیست.
مقصود ما در اینجا بیان معنا (وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِی کانَتْ عَلَیْهِمْ)1 است که بیان کننده یکی از اهداف بعثت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم است.
علامه طبرسی در مجمع البیان می گوید:
«اصر» به معنای ثقل وچیز سنگین است و در اینجا خداوند متعال تکالیف مشکلی را که بر بنی اسرائیل واجب کرده بود تشبیه به ثقل کرده است. و مراد از غل هم آن عهد و پیمانهایی بوده که بر عهده آنها گذاشته شده بود؛ مانند بعضی از امتحانهای سخت مثل دستور کشتن یک دیگر برای قبولی توبه آنها و یا مانند تحریم صید ماهی و کار کردن روز شنبه و امثال آنها(1).
در امتهای پیشین از یک طرف به وسیله بعضی از تکالیف مشکلی که خودشان برای خود به وجودآورده بودند و از طرف دیگر طاغوتها برای آنها مشکلاتی درست کرده بودند یک سلسله قیدها و بندهایی را بر عهده خود
1- (2) مجمع البیان، ج 9، ص 486.