کتابخانه بالقرآن

هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 159

صفحه 159

حکایت 236: حقوق مالی همسایه

موسی بن عیسی انصاری گفت: بعد از نماز عصر با امیرالمؤمنین ((علیه السلام))نشسته بودم، مردی خدمت ایشان رسید و عرض کرد: یا علی! تقاضایی دارم، مایلم نزد کسی که مورد نظر من است برویم، فرمود: کار تو چیست؟ گفت: من در خانه ی شخصی همسایه هستم. در آن خانه درخت خرمایی هست که هنگام وزش باد از آن خرمای رسیده و نارس می ریزد یا پرنده ای از بالای درخت می اندازد، من و بچه هایم از آنها می خوریم بدون این که به وسیله ی چوب یا سنگ آنها را بریزیم، اکنون می خواهم شما واسطه شوید که از من بگذرد. موسی بن عیسی می گوید: حضرت به من فرمود: حرکت کن با هم برویم.

در خدمت ایشان رفتیم، پیش صاحب درخت که رسیدیم علی سلام کرد، او جواب داد، احترام کرد و شادمان شد، عرض کرد: یا علی! چرا تشریف آورده اید؟ فرمود: این مرد در خانه ی تو می نشیند و از خرمایی که باد یا پرنده از روی درخت میریزد می خورند بدون این که با سنگ یا چوب بزنند آمدم درخواست کنم او را حلال کنی.

صاحب خانه امتناع ورزید، مرتبه ی دوم حضرت درخواست کرد، باز قبول نکرد در مرتبه ی سوم فرمود: به خدا قسم از طرف پیامبر و ضامن میشوم در قبال این کار خداوند بستانی در بهشت به تو عنایت کند، این بار هم نپذیرفت، کم کم نزدیک شامگاه شد، علی فرمود: آن خانه را به فلان باغستان من میفروشی؟ پاسخ داد: آری! حضرت گفت: خداوند و موسی بن عیسی انصاری را شاهد میگیرم که فلان باغستان را با تمام درختهای خرمایش در مقابل آن منزل به تو فروختم، آیا راضی هستی؟ صاحب منزل باور نمی کرد، گفت:من هم خدا و موسی بن عیسی را گواه می گیرم که خانه را در مقابل آن باغ فروختم.

علی رو کرد به مردی که در آن خانه به عنوان همسایگی می نشست و فرمود: منزل را به رسم مالکیت تصرف کن، خداوند به تو برکت دهد، بر تو حلال باد. در این هنگام صدای اذان بلند شد، همه حرکت کردند برای انجام فریضه، نماز مغرب و عشا را با پیامبر خواندیم هر کسی به منزل خود رفت، فردا پس از نماز صبح پیامبر و مشغول تعقیب بود که حالت وحی بر آن جناب عارض گشت، جبرئیل نازل شد. پس از پایان وحی روی به اصحاب کردند و فرمودند: کدام یک از شما دیشب عمل نیکی انجام دادهاید؟ خودتان می گویید یا من بگویم؟ علی ((علیه السلام))عرض کرد: شما بفرمایید. پیامبر ((علیه السلام))فرمودند: اکنون جبرئیل بر من نازل شد و گفت: شب گذشته علی بن ابی طالب کار پسندیده ای انجام داد، پرسیدم: چه کار؟ گفت: این سوره را بخوان: ( بسم الله الرحمن الرحیم وَاللَّیْلِ إِذَا یَغْشَی وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّی ... فَأَمَّا مَنْ أَعْطَی وَاتَّقَی وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَی فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْیُسْرَی (1)»

سپس به علی ((علیه السلام))رو کردند و فرمودند: آیا تو تصدیق به بهشت کردی و خانه را به آن مرد بخشیدی و

1- سوره ی لیل، ترجمه: به نام خداوند بخشنده ی مهربان. قسم به شب تار هنگامی که بپوشاند و قسم به روز هنگامی که روشن و فروزان گردد. اما هر کس عطا و احسان کرد و خداترس و پرهیزکار شد و به نیکویی تصدیق کرد، ما هم البته کار او را سهل و آسان می گردانیم.