هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 180

در چنین موقعیت حساسی علی عمرو را بر زمین زد و روی سینه اش نشست. صدای ضجه و فریاد مسلمانان بلند شد و پیوسته به حضرت رسول عرض می کردند: یا رسول الله ! بفرمایید علی ((علیه السلام))در کشتن عمرو شتاب کند. پیامبر می فرمودند: او را به حال خود واگذارید، او در کارش از دیگران داناتر است.

هنگامی که سر عمرو را جدا کرد و خدمت پیامبر آورد، آن جناب فرمودند: یا علی! چه شد که در جدا کردن سر عمرو مکث کردی. عرض کرد: یا رسول الله ! هنگامی که او را بر زمین انداختم مرا ناسزا گفت. من خشمناک شدم، ترسیدم اگر در حال خشم او را بکشم این عمل من به واسطه ی تسلی خاطر صادر شود؛ به همین دلیل ایستادم تا خشمم فرو نشست، آن گاه برای رضای خدا سرش را جدا کردم!(1)

از علی آموز اخلاص عمل

شیر حق را دان منزه از دغل

در غزا(2) بر پهلوانی دست یافت

زود شمشیری برآورد و شتافت

او خیو(3) انداخت بر روی علی

افتخار هر نبی وهر ولی

در زمان انداخت شمشیر آن علی

کرد او اندر غزایش کاهلی

گفت بر من تیغ تیز افراشتی

از چه افکندی مرا بگذاشتی

گفت امیرالمؤمنین با آن جوان

که به هنگام نبرد ای پهلوان

چون خیر انداختی بر روی من

نفس جنبید و تبه(4) شد خوی من

نیم بهر حق شد و نیمی هوا

شرک اندر کار حق نبود روا(5)

حکایت 261: درخت ریا

در بنی اسرائیل عابدی بود، به او گفتند: در فلان مکان درختی است که قومی آن را می پرستند. عابد خشمناک شد و تبر بر دوش گرفت تا آن درخت را قطع کند. ابلیس به صورت پیرمردی در راه وی آمد و گفت: دست بدار تا سخنی بازگویم. گفت: بگو، گفت: خدا رسولانی دارد که اگر قطع این درخت لازم بود، آنان را برای این کار می فرستاد. عابد گفت: حتما باید این کار را انجام دهم.

ابلیس گفت: نمیگذارم، سپس با وی گلاویز شد، عابد وی را بر زمین زد. ابلیس گفت: مرا رها کن تا سخن دیگری برایت گویم و آن این است که تو مردی مستمندی، اگر مالی داشته باشی که بر عابدان انفاق کنی بهتر از قطع آن درخت است، دست از این درخت بردار تا هر روز دو دینار زیر بالش تو بگذارم.

عابد گفت: راست میگویی! یک دینار صدقه میدهم و یک دینار را به کار می برم، مرا به قطع درخت امر نکرده اند و من دارای مقام پیامبری نیستم که غم بیهوده بخورم.

عابد دو روز زیر بستر خود دو دینار دید و خرج کرد؛ ولی روز سوم چیزی ندید و ناراحت شد و تبر برگرفت که درخت را قطع کند

1- پند تاریخ 5/ 199 .201؛ به نقل از : الأنوار النعمانیه؛ عین الحیاه (علامه مجلسی).
2- جنگ.
3- آب دهان.
4- مخفف تباه.
5- مولوی