هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 298

حکایت 436: چوپان و گوسفندان یهودیان

پیامبر اکرم ماه در سال هفتم هجری به همراه هزار و ششصد نفر سرباز برای فتح قلعهی خیبر که در سی و دو فرسخی مدینه قرار داشت روانه شدند. مسلمانان مدتی در بیابان های اطراف خیبر ماندند و نتوانستند قلعه های خیبر را فتح کنند، همچنین از نظر غذایی در مضیقه بودند به طوری که بر اثر شدت گرسنگی، از گوشت حیواناتی که مکروه بود، مانند گوشت قاطر و اسب استفاده میکردند. در این شرایط، چوپان سیاه چهره ای که گوسفندان یهودیان را می چراند، نزد پیامبر آمد و مسلمان شد و سپس گفت: این گوسفندان مال یهودیان است آنها را در اختیار شما می گذارم.

پیامبر با کمال صراحت در پاسخ او فرمودند: این گوسفندها نزد تو امانت هستند و در آیین ما خیانت به امانت جایز نیست، بر تو لازم است که همه گوسفندان را به صاحبانشان برگردانی.

او نیز فرمان پیامبر را اطاعت کرد و گوسفندان را به صاحبانشان رساند و به جبهه ی مسلمانان بازگشت. (1)

حکایت 437: رسوا شدن عمیر

وقتی رسول اکرم نه از مکه به مدینه هجرت کردند، امیرالمؤمنین بالا را در مکه گذاشتند و فرمودند: ودیعه ها و امانت ها را به صاحبانشان بده.

حنظله پسر ابوسفیان به عمیر بن وائل گفت: به علی بگو من چندین مثقال طلای سرخ نزد پیامبر به امانت گذاشته ام، اکنون توکفیل او هستی، امانت مرا بده و اگر از تو شاهدی طلب کرد، ما جماعت قریش بر این امانت گواهی میدهیم.

عمیر نمی خواست این کار را انجام دهد؛ اما حنظله با دادن مقداری طلا و گردن بند به عمیر، او را وادار کرد این کار را انجام دهد؟

عمیر نزد امام آمد و حیله به خودشان بازگشت، فرمود: برو گواهان خود را در کعبه حاضر کن و او آنها را حاضر کرد و امام جداگانه از هر یک نشانه های امانت را پرسید.

امام فرمود: عمیر! چه وقت آن را به محمد دادی؟ گفت: صبح.

فرمود: ابوجهل! عمیر چه وقت امانت را به محمد داد؟ گفت: نمی دانم. از ابوسفیان سؤال کرد، گفت: هنگام غروب بود و امانت را در آستین خود قرار داد. سپس از حنظله سؤال کرد، گفت: هنگام ظهر امانت را گرفت و آن را پیش روی خود گذاشت.

از عقبه پرسید، گفت: هنگام عصر بود که به دست خود گرفت و به خانه برد.

از عکرمه سؤال کرد، گفت: روز روشن شده بود که محمد امانت را گرفت و به خانه ی فاطمه فرستاد.