هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 510

بهشت فرمایی. خطاب میرسد: ای ملائکه! بنده ی ما تقاضای عدل کرده است عبادات او را با نعمتهایی که در دنیا به او عنایت کرده ام بسنجید. آن گاه اعمال او را در یک کفه ی میزان قرار میدهند و یک دانه انار را در کفه ی دیگر، طرف انار سنگین تر از عبادات او می شود. عابد متحیر می ماند، عرض میکند: پروردگارا! از تو تقاضای فضل دارم، آن گاه خداوند به فضل خود او را داخل بهشت میکند.

خداوند به داوود وحی کرد: شکر کن مرا آن گونه که شایسته ی من است. عرض میکند: چگونه سپاسگزاری کنم که شایسته ی تو باشد در حالی که همین شکر کردن نعمتی است از طرف تو که سزاوار است برای آن نیز شکر کنم. خطاب رسید: ای داوود! همین که میدانی این نعمت هم از من است مرا شکر کرده ای.(1)

به قول شیخ اجل سعدی: منت خدای را عز و جل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت، هر نفسی که فرو می رود ممد حیات است و چون برمی آید مفرح ذات، پس در هر نفس دو نعمت موجود است و بر هر نعمت شکری واجب.

از دست و زبان که برآید

کز عهده ی شکرش به در آید

بنده همان به که ز تقصیر خویش

ور نه سزاوار خداوندی اش

عذر به درگاه خدای آورد

کس نتواند که به جای آورد

حکایت 723: غلامان عمید خراسانی

مردی غلامان عمید خراسانی را دید که خود را با بهترین لباسها آراسته اند و هیئتی زیبا دارند، رو به آسمان کرد و گفت: خدایا! بنده پروری را از عمید خراسانی یاد بگیر که همواره قامت بندگانش را با جامه های زربفت می آراید. اتفاقأ عمید با یکی از امیران عصر، جنگ و جدال کرد، عمید در این نبرد مغلوب شد و از محل حکومت خود فرار کرد. غلامان او را گرفته، نزد امیر پیروز آوردند، هر چه وعده و وعید به آنها داد و هر چه شکنجه و آزار کرد که جای دفینهی او را بگویند هیچ یک از غلامان نگفتند. وقتی آن مرد همت و وفای آنها را مشاهده کرد با خود انصاف داد و گفت: بندگی را هم باید از غلامان عمید خراسانی یاد گرفت!(2)

تو بندگی چو غلامان به شرط مزد مکن

که خواجه خود روش بنده پروری داند(3)

حکایت 724: باید از گناه پاک شد

مردی به زن خود گفت: از فاطمه ی زهرا بپرس آیا من از شیعیان آنهایم؟ آن زن پرسید، حضرت فرمود: بگو اگر از آنچه نهی کرده ایم دوری کنی از شیعیان مایی؛ و گرنه نیستی. زن جواب را برای شوهر خود آورد.

شوهرش از شنیدن این پاسخ بسیار ناراحت شد و گفت: وای بر من! چگونه ممکن است انسان از گناه پاک باشد و از او خطایی سر نزند، در این صورت در آتش جهنم جاودان خواهم بود؛ زیرا هر کس از شیعیان ایشان

1- الأنوار النعمانیه.
2- پند تاریخ 3/ 96.
3- حافظ.