هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 537

عبید الله را مشاهده کردم، بعد از گذشت مدتی در همین مکان نشسته بودم مصعب بن زبیر امیر کوفه سر مختار را در پیش روی خود گذاشته بود. اکنون نیز سر مصعب بن زبیر پیش روی شما است.

عبد الملک از شنیدن این سخن سخت تکان خورد، از جای خود برخاست و دستور داد قصر را ویران کنند.(1)

یک سَرَه(2) مردی ز عرب، هوشمند

گفت به عبد الملک از روی پند

روی همین مسند و این تکیه گاه

زیر همین قبه و این بارگاه

بودم و دیدم بر ابن زیاد

آه چه دیدم که دو چشمم مباد

تازه سری چون سپر آسمان

طلعت خورشید ز رویش، نهان

بعد ز چندی سر آن خیره سر

بد بر مختار به روی سپر

بعد که مصعب سر و سردار شد

دستکش(3) او سر مختار شد

این سر مصعب به تقاضای کار

تا چه کند با تو دگر روزگار

حکایت 768: عابد نادان!

عالمی از عابدی پرسید: عبادت تو چگونه است؟ عابد گفت: از عبادت من می پرسی در حالی که سالها است عبادت میکنم؟! عالم پرسید: گریه ی تو چگونه است؟ عابد پاسخ داد: آنقدر میگریم که اشکم جاری می شود. عالم گفت: اگر می خندیدی و از خدا می ترسیدی، برایت از گریه ای که به آن مغروری بهتر بود.(4)

حکایت 769: در آرزوی دزدی!

سدید الدین محمد عوفی در جوامع الحکایات مینویسد: آورده اند که مردی را هوس دزدی در دماغ متمکن شده بود و می خواست که در آن صنعت، کمال یابد. او را نشان دادند که در شهر نیشابور مردی است که در این علم کمالی دارد و بر دقایق اختفا و اسرار(5) واقف و عارف است. مرد از شهر خود عزم آن جا کرد. چون برسید، سرای آن دزد را نشان خواست و به خدمت او رفت و گفت: من آمده ام تا از تو چیزی بیاموزم و در این علم، مهارتی حاصل کنم. استاد او را ترحیب(6) و تربیت داد. چون طعام پیش آوردند، مرد خواست که تناول کند، استاد او را گفت: به دست چپ بخور. مرد دست چپ در پیش کرد. خواست که بخورد و چون عادت نداشت، نتوانست خورد، دست راست بیرون کرد. استاد گفت: جان پدر! در این کار که تو قدم نهادهای، اول مقام او، آن است که دست راست قطع کنند، از آن که حکم شرع این است(7) و چون تو را به دزدی بگیرند و دست راست را

1- پند تاریخ 3/ 160.159 ؛ مروج الذهب 131/3 .
2- سره: بی عیب، راست و نیکو.
3- دست کشی: اسیر، گرفتار، زبون و زیردست.
4- سفینه البحار 161/2
5- پنهان داشتن و پوشاندن.
6- ترحبب: خوش آمدگویی
7- خدای رحیم در قرآن حکیم می فرماید: و السارق و السارق فاقطعوا أیدیهما جزاء بما کسبا نکالا بین الله و الله عزیز حکیم: مائده / 38. نکته : بنا بر مذهب شیعه تنها چهار انگشت (بدون انگشت شست و کف دست) اید قطع شود.