هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 565

حکایت 824: جبران گذشته

در احوال یکی از مردان خدا نوشته اند: او در خانه ی خود، قبر خود را کنده بود و گاهی می رفت و در آن می خوابید و به خود چنین تلقین می کرد که فرض میکنم من مرده ام و التماس میکنم که مرا به دنیا برگردانید تا گذشته ی از دست رفته را جبران و از گناهان توبه کنم. عمل صالح به جا بیاورم و فرض میکنم این تقاضا تنها در مورد من پذیرفته شده و اجازه داده شده است به دنیا برگردم و عمل صالح انجام دهم.(1) به این ترتیب آن مرد خداشناس خود را موعظه میکرد!(2)

حکایت 825: مسخ ارزشها

شیخ ابومحمد جعفر بن احمد بن علی قمی ساکن «ری» در کتاب «المنبیء» در باره ی زهد پیامبر اکرم(صله الله علیه و اله وسلم)از احمد بن علی بن بلال با چند واسطه از عمر بن نفیل روایت کرده است که از پیامبر اکرم(صله الله علیه و اله وسلم)- در حالی که با اسامه بن زید سخن می گفت - شنیدم که فرمودند: ای اسامه! همواره در راه حق باش و زنهار که در قلبت جز حق چیزی از جرقه های تمایلات دنیا و فراوانی نعمتها خطور دهی؛ زیرا شادمانی آن از بین می رود و طراوت آن پایان می پذیرد. اسامه گفت: ای رسول خدا ! آسان ترین روشی که راه به آن طی شود کدام است؟ حضرت فرمودند: شب زنده داری دایم، تشنگی در هوای گرم، بازداشتن نفس از شهوات، پیروی نکردن از هوای نفس و پرهیز از اهل دنیا. ای اسامه! همواره روزه دار باش؛ زیرا روزه، نزدیکی جستن به سوی خدا است و نزد خدا چیزی خوش بوتر از بوی دهان روزه دار و پسندیده تر از ترک خوردن و آشامیدن برای پروردگار جهانیان نیست. خدای تبارک و تعالی را بر غیر او ترجیح ده و پیروی آخرتش را به دنیایش برگزین و اگر می توانی، آن گاه که مرگ تو را در برمی گیرد، گرسنه و تشنه باشی، چنین کن؛ زیرا تو به برترین منازل نایل خواهی آمد و با ابرار، شهدا و صالحان همنشین خواهی شد. ای اسامه! همواره سجده به جای آور؛ زیرا بیشترین درجه ی نزدیکی انسان به پروردگارش هنگامی است که به سجده خدا نشسته است. هیچ بنده ای نیست که به سجده خدا نشیند مگر این که خداوند به جهت آن سجده حسنه ای برای او نویسد و گناهی را از او پاک گرداند و مقام او را بالا برد و با وجه الهی خود به او روی آورد و به جهت او بر فرشتگان خود مباهات کند. ای اسامه! همواره نماز بگزار؛ زیرا نماز بهترین اعمال بندگان و سرلوحه ی دین، ستون و اوج رفعت و شکوه آن است.

ای اسامه! از آتی] دعای آن دسته از بندگان خدا که از اشتیاق به خدای یکتای قهار، بدنهای خویش را کاهیده، با اندوه همنشین، گوشت بدنشان خشکیده، پیه های آنان ذوب گشته، جگرهای شان تشنگی کشیده و پوست بدنشان براثر بادها و سوزها سوخته شده به گونه ای که دیدگان از دیدن ایشان روی گردان است، برحذر باش. آن گاه رسول خدا گریستند به گونه ای که گریه ی ایشان شدید، ناله شان بلند و نفس کشیدن بر حضرت دشوار شد و اصحاب ترسیدند که با حضرت سخنی گویند و پنداشتند که از آسمان وحی نازل شدد