هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 567

شنیدیم و حال آن که ایشان نمی شنوند.(1).(2)

حکایت 826: شیعیان شناسنامه ای

هنگامی که مأمون، علی بن موسی الرضا را ولیعهد خود قرار داد عده ای به خانه ی آن حضرت آمدند، حضرت فرمود: من مشغولم، آنها را برگردانید.

فردا آمدند، باز فرمود: آنها را برگردانید. تا دو ماه به همین طریق می آمدند و برمیگشتند و بالاخره از شرفیابی مأیوس شدند.

روزی به دربان ایشان گفتند: به آقای ما علی بن موسی عللا بگو ما شیعه ی پدرت علی(علیه السلام)هستیم. دشمنان به واسطه ی اجازه ندادن شما ما را سرزنش کردند. این بار برمیگردیم؛ اما از خجالت به وطن خود نخواهیم رفت؛ زیرا تاب شماتت دشمنان را نداریم. این مرتبه امام اجازه داد. داخل شدند و سلام کردند. آن حضرت نه جواب سلام شان را داد و نه به آنها اجازه ی نشستن داد، همان طور ایستاده عرض کردند: یابن رسول الله! این چه ستمی است که بر ما روا می داری؟

حضرت فرمود: هر مصیبتی که بر شما وارد می شود به واسطه ی کارهایی است که کرده اید با این که بسیاری از آنها را می بخشند.(3) من در این عمل از خدا و پیامبر و علی و پدران طاهرینم پیروی کردم. آنها شما را مورد عتاب قرار دادند، من نیز چنین کردم.

عرض کردند: سبب چه بود که باعث عتاب و سرزنش شدیم؟ فرمود: شما ادعا می کنید که شیعیان علی(علیه السلام)هستید؛ اما در بیشتر کارها مخالف ایشان هستید و نسبت به بسیاری از واجبات کوتاهی می کنید. حقوق برادران را سبک میشمارید. جایی که نباید تقیه کنید تقیه می کنید و آن جا که باید تقیه کنید نمی کنید. اگر بگویید دوستان آن آقاییم با دوستانش دوست و با دشمنانش دشمن هستیم این سخن را رد نمیکنم؛ اما مقامی بسیار ارجمند را ادعا کرده اید، اگر گفته ی خود را به وسیله ی کردارتان ثابت نکنید هلاک خواهید شد، مگر رحمت خدا نجاتتان بدهد.

عرض کردند: یابن رسول الله! اکنون از گفته ی خود استغفار میکنیم و همان طوری که شما تعلیم دادید میگوییم شما را دوست داریم، دوست دوستان شما و دشمن دشمنانتان هستیم. در این هنگام علی بن موسی الرضا(علیه السلام)فرمود: مرحبا به شما ای برادران و دوستان من! بالاتر بیایید، بالاتر بیایید و پیوسته آنها را به طرف بالا می برد تا پهلوی خود نشانید، آن گاه از دربان سؤال کرد: چند مرتبه اینها آمدند و اجازه نیافتند؟ عرض کرد: شصت بار. فرمود: شصت مرتبه برود و سلام کن و سلام مرا نیز برسان. آنها به واسطه ی استغفار و توبه ای که کردند گناهانشان محو شد و به سبب محبتی که با ما دارند سزاوار احترام هستند. به احتیاجات خود و خانواده شان رسیدگی کن و از نظر مالی بر آنها فراوان توسعه ده.(4)

1- أنغال / 21.
2- التحصین وصفاته العارفین / 37.33 .
3- شوری / 30.
4- پند تاریخ 114/5 - 116؛ به نقل از: بحار الأنوار 15 / 244