هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 612

پسر آنچه او گفت، انجام داد و سلطان بینا شد، آن گاه سلطان دختر خود را به ازدواج او در آورد و او مدتی در آن جا ماند.

سپس همسرش را با اموالی زیاد رهسپار منزل مادر کرد. در راه همان مرد را دید و به او گفت: بنا شد، سود را نصف کنی و الآن به وعده ات عمل کن. پسر گفت: مال عیبی ندارد، همسرم را چه کار کنم؟ آن مرد گفت: تو به عهدت وفا کردی، من فرشته ای هستم که خدا مرا فرستاده بود تا جزای احسانت به آن جنازه ای را که روی زمین بود، بدهم و خداوند جزای تو را داد.(1)

حکایت 892: مصافحه

ابوعبیده می گوید: در مسیری همراه امام باقر بودم و با آن حضرت در یک ردیف سوار مرکب میشدم. هنگام سوار شدن ابتدا من سوار میشدم و سپس حضرت سوار می شدند، سپس مصافحه(2) می کردیم. ایشان به گونه ای برخورد می کردند که گویا برخورد اول است.

هنگام پیاده شدن ابتدا ایشان پیاده می شدند و سپس من پیاده می شدم. چون هر دو روی زمین قرار میگرفتیم، باز به من سلام میکردند و طوری احوال پرسی می کردند که گویا برخورد اول است.

عرض کردم: این برخورد قبلا نزد ما مرسوم نبوده است. امام فرمودند: آیا می دانی چه خیری در مصافحه قرار داده شده است؟ به درستی که اگر مؤمنان هنگام ملاقات، با یکدیگر مصافحه کنند و دست بدهند، تا وقتی از یکدیگر جدا نشده اند، خدا به آنها نظر [رحمت می کنند و گناهان آنها مثل ریزش برگ از درخت، ریخته می شود.(3)

حکایت 893: پاکیزگی نفس

فضل بن ربیع میگوید: یک سال با هارون الرشید، خلیفه ی عباسی به مکه رفتم، او گفت: بندهی پاک و خوب خدا را می خواهم. پس اول نزد عبد الرزاق، بعد نزد سفیان بن عتبه و در آخر نزد فضل بن عتبه رفتیم و در خانه ی او را زدیم.

گفت: کیستید؟ گفتیم: خلیفه به دیدن شما آمده است؟ گفت: امیر را با ما چه کار است؟ گفتیم: خودش می خواهد خدمت شما برسد. پس در را گشود و در گوشه ای نشست.

هارون الرشید گفت: ای فضل! مرا پندی بده. گفت: ای امیر: پدرت (جد شما عباس) عموی محمد مصطفی یوه بود. از وی درخواست کرد که او را بر قومی امیر کند.

پیامبر فرمودند: ای عمو! من تو را بر خودت امیر کردم؛ یعنی نفس تو در طاعت خدای، بهتر از هزار سال طاعت و عبادت خلق است. جزای امیری بر مردم در روز قیامت، جز ندامت نیست.

1- یکصد موضوع، پانصد داستان 89/2 -90؛ به نقل از : منتخب التواریخ /917
2- مصافحه: با هم دست دادن
3- یکصد موضوع، پانصد داستان 114/2 : به نقل از : المحجه البیضاء 3/ 378.