هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 620

حال آماده ی بازگشتن می شود. ملا احمد نراقی می فرماید: ای درویش! من به آن ریاست و شهرتی که دیدی آن قدر وابسته نیستم که تو به کشکولت وابسته ای.

چه بسا یک فرد از مال دنیا، تنها یک کوزه ی سفالی داشته باشد و به هیچ عنوان حاضر نباشد آن را به فقیری هدیه کند و شخص دیگر نیز از ثروت و ساختمان و ماشین و ریاست برخوردار باشد؛ ولی همه ی اینها در نظر او به اندازه ی آن کوزه، ارزش نداشته باشد که در فرهنگ و اخلاق اصیل و غنی اسلامی، اولی دنیای سرزنش شده و دومی زهد واقعی به شمار می آید.(1)

حکایت 909: حب و بغض برای خدا

از شیخ جعفر شوشتری نقل است: روزی حاکم بروجرد به دیدار سید مرتضی پدر سید بحرالعلوم رفت. هنگام مراجعت به حیاط خانه که رسید، سید بحرالعلوم را دید، سید مرتضی، علامه را که هنوز کودک بود، به حاکم معرفی کرد و حاکم نیز بسیار به او محبت و مهربانی کرد و رفت.

سید بحرالعلوم رو به پدرش عرض کرد: باید مرا از این شهر بیرون بفرستی؛ زیرا می ترسم هلاک شوم. پدرش گفت: مگر چه شده است؟

گفت: چون از وقتی حاکم نسبت به من اظهار مهربانی کرد، قلبم به طرف او مایل شد و گویا در دلم محبتی نسبت به او پیدا شده و آن بغض و عداوتی که باید نسبت به حاکم داشته باشم ندارم. همین امر سبب هجرت سید بحرالعلوم از بروجرد شد!(2)

حکایت 910: اثر وضعی

مرد سقایی در شهر بخارا سی سال به خانه ی زرگری آب می برد و هیچ رفتار بدی از او دیده نشد. یک روز که سقا به منزل زرگر آب برد و چشم او به دست زن زرگر افتاد به وسوسه افتاد و دست او را بوسید. ظهر زرگر وارد منزل شد. عیالش گفت: امروز تو در دکان چه کار بدی کردی؟ گفت: هیچ. زن اصرار کرد و مرد زرگر گفت: زنی برای خرید دستبند به دکانم آمد و من خوشم آمد و به وسوسه، بازوی او را گرفتم و او را بوسیدم. زن گفت: الله اکبر! مرد گفت: چرا تکبیر گفتی؟ زن جریان سقا و بوسیدن او را نقل کرد و گفت: اثر وضعی عمل تو باعث

شد سقایی که سی سال با چشم پاک به خانه ی ما رفت و آمد داشت، این کار را بکند!(3)

حکایت 911: تقوای خواص

آورده اند: روزی همسر شیخ انصاری از او خواهش کرد تا چادرشبی برای پوشاندن رختخواب های منزل خریداری کند و شیخ به خاطر کثرت تقوا و ورع به این کار تن در نداد. همسر شیخ که از نمایان بودن

1- دیدار با ابرار، ملا مهدی نراقی 92: به نقل از : درس اقتصاد (استاد مظاهری) ج 6
2- امام زمان (ع) و سید بحرالعلوم 20: به نقل از : کلمه ی طببه ( محدث نوری) /197؛ سیمای فرزانگان109/3
3- یکصد موضوع، پانصد داستان 549/1 : به نقل از : منتخب التواریخ / 813