هزار و یک حکایت اخلاقی جلد 1 صفحه 676

تشخیص می دهم که تا چند ساعت دیگر خواهی مرد.

جوان هوسران که از دیدن طبیب ماهروی، خود را باخته و همه چیز را فراموش کرده بود، ناگهان به خود آمد و تازه متوجه شد که در راه یک فکر شیطانی، چگونه جان خویش را در معرض خطر مرگ قرار داده است؛ اما دیگر کار از کار گذشته بود.

سرانجام وقتی خورشید به میان آسمان رسید، جوان بلهوس بر اثر مسمومیتی که از ناحیه ی آن چوب آلوده پیدا کرده بود دیده از جهان فرو بست و قربانی نگاه هوس آلود خود شد.(1)

حکایت 993: پادشاه واقع بین

در روزگاران گذشته، پادشاهی جوان، عادل و خیرخواہ حکومت می کرد که هیچ گاه قدمی بر خلاف عدالت برنمیداشت.

روزی با درباریان خود به قصد گردش از شهر خارج شد. در راه به دو نفر از عالمان برجسته برخورد کردند که لباسی کهنه بر تن داشتند.

پادشاه جوان با دیدن آنها، بی درنگ از اسب پیاده شد و خود را به پای آنها انداخت و نسبت به آنان محبت و احترام بسیار کرد و التماس دعا گفت.

درباریان چاپلوس و نادان از رفتار پادشاه ناراحت شدند و در صدد برآمدند که به او گوشزد کنند.

به دنبال این اندیشه با برادر سلطان تماس گرفتند و قضیه را با او در میان گذاشتند و از وی خواستند که درباره این موضوع با برادرش صحبت کند.

وقتی برادر شاه، این پیام را به او رسانید و وی را نصیحت کرد، شاه تصمیم گرفت برادر و درباریان را از حقیقت مطلب آگاه سازد و علت آن احترام را بر ایشان روشن کند.

بنابراین دستور داد چهار صندوق از چوب ساختند، دو عدد از آنها را با ورق طلا روکوبی کرد و دو صندوق دیگر را قیر اندود کردند، سپس دستور داد صندوق های قیری را پر از طلا و جواهر و صندوق های طلایی را پر از الجن وکثافات کردند و در آنها را بستند. آن گاه براد و درباریان را به حضور طلبید.

وقتی همه حاضر شدند، پادشاه گفت: مقصود من از احضار شما این است که این صندوق ها را قیمت کنید و به من بگویید ارزش صندوقهای طلایی بیشتر است یا صندوقهای قیری؟

پادشاه گفت: به نظر من این صندوق های قیری، چندین برابر صندوق های طلایی ارزش دارند؛ زیرا اینها دارای باطن عالی هستند.

درباریان که در مقابل سخن پادشاه جوان، مات و مبهوت شده بودند، حرفی نزدند؛ اما در دل او را خام و نادان پنداشتند و خیال های باطلی نسبت به وی کردند که: عجبا! این مرد عقل خود را از دست داده، پس در این صورت تکلیف مردم و مملکت چه میشود؟