هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 207

ترس و پشیمانی از عمل زشت، مرا واداشت تا با انابه و توسل به درگاهش روی آورم.(1)

حکایت 240 : جاهلیت!

دربارهی اخلاق عرب جاهلی نقل است که: اگر در میان زد و خورد و کشمکش، خنجری به پای عربی فرو می رفت، از فرط کبر و نخوت، هیچ ناله نمی کرد و لب فرو می بست و از شدت تکبر حتی خم نمی شد و خنجر از پای خود بیرون نمی کشید. از غلامان خود نیز یاری نمی خواست؛ ولی از سوزش درد و نیش خنجر می سوخت و در بستر مرگ در خون خود می غلتید و می مرد و از نخوت و غروری که داشت، نالهای نمی کرد.

در حال سواری از شتر خود رگی می برید تا از خون شتر آردی خمیر کند و نان آماده سازد. در روزگار فراوانی از خرما بت می ساخت و چون ایام قحطی فرا می رسید، از فرط گرسنگی به خدای خرمایی دست ساز خویش، حمله می کرد و آن را قطعه قطعه نموده و می خورد. به خاطر پافشاری و تعصب قبیلگی بجز بستگان خود با دیگری وصلت نمی کرد. کودکان خردسال خود را از ترسی معاش میگشت و زن را که موجودی ستمکش بود، حتی از بهای شتران کمتر به فروش می رساند و ... (2)

حکایت 241 : فروتنی برای غنی!

عارف سالک. آیت الله حاج سید حسین فاطمی در کتاب جامع الدر(3) می نویسد:

خبری [حدیثی] است مشهور که «اگر کسی تواضع کند برای شخص غنی، یعنی صاحب مال و ثروت [فقط به خاطر ثروتش نه به خاطر انسان دوستی، همنوع یا برادر دینی بودن و...] دو ثلث [دو سوم ] ایمانش [از بین] می رود.» زیرا این حدیث را از ابوعلی دقاق پرسیدند، در جواب گفت: انسان مرکب از سه چیز است: قلب، زبان و جوارح [اعضا]، پس اگر کسی به زبان و جوارح [دو سوم از وجودش] فروتنی نمود برای شخص غنی، دو سوم ایمانش از بین می رود و اگر قلب هم با زبان ور.

1- کرامات العباسیه؛ به نقل از: حضرت اباالفضل (علیه السلام) مظهر کمالات و کرامات.
2- وقاظ گیلان، صص 152، (برگرفته از: سخنرانی مرحوم حجت الاسلام و المسلمین محمد طاهر شرفی).
3- جامع الدرر فی بعض آثار الأئمه الإثنی عشر.