هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 271

حکایت 330: تو «فاندیک» هستی!

دکتر مستر فاندیک که یکی از پزشکان اهل فرنگ و مورد احترام بود، وقتی او را به مجلس مهمانی دعوت کرده بودند، چون مورد احترام و علاقهی میزبان بود از او پذیرایی گرم به عمل آورده، در سر میز نهار نیز به او بیش تر تعارف می کرد و به عنوان دسر به او تکلیف می کرد که از انواع خوراکی میل کند. ساعتی نگذشت که «فاندیک» احساس درد شدیدی کرد، دستور داد مرکب او را که الاغی بود حاضر کردند. سوار بر الاغ شده و از آن جا حرکت کرد تا به خانه ی خود برود. در بین راه به نهر آبی رسید، احساس کرد که الاغش تشنه است. پیاده شد تا الاغ آب بخورد. «فاندیک» عین جمله های محبت آمیزی را که میزبان در سر میز نهار به او گفته بود، به الاغ گفت: «باز هم بخور، جان من بخور، از این بخور، از آن بخور» چون دید الاغ سیراب شده، سر برداشته و به گفته های دکتر هیچ ترتیب اثری نداد، بلکه به همان مقدار لازم که خورده بود کفایت کرد، جناب مستر فاندیک به الاغ خود خطاب کرد و گفت: ای الاغ! تو فاندیک هستی و من الاغم.(تو که خری می فهمی که زیادی است و من که دکترم، نفهمیدم و این طور گرفتار شدم.)(1)

حکایت 331: چشم پشه!

مرحوم حجت الاسلام و المسلمین ناصح اهل شهر صومعه سرا در استان گیلان ] می گوید: از عالمی شنیدم که در کشور ترکیه در زمان پادشاهان قاجار، سالی کنگره ای پزشکی تشکیل شده بود و پزشکان کشورهای مختلف در آن شرکت داشتند. از حسن تصادف، عالم محقق و مدقق مرحوم فرهاد میرزا - صاحب مقتل قمقام، که بسیار کتاب معتبری در موضوع خود است - به مناسبتی در ترکیه تشریف داشتند.

با این که ایشان پزشک نبود، به احترام عنوانش به آن مجلس دعوت شده بود، یکی از پزشکان حاذق و فیلسوف که مسلمان نبود، وقتی دانست که ایشان عالم هستند، به عنوان اعتراض گفت: شما اهل اسلام ادعا دارید که پیامبر شما عالم به تمام حقایق بوده و همه چیز را می دانسته و پیشگویی کرده و حال این که از چشم پشه بی خبر بوده و نگفته که چشم پشه چگونه است؛ ولی امروز کشف شده که چشم پشه مشبک و مانند غربال سوراخ سوراخ است.

پس از اشکال آن پزشک، سکوت مطلق در مجلس حاکم شد. مرحوم فرهاد میرزا با 6