هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 273

را وزن کند از تاقچهی بالای ترازو، دستمالی را بر می داشت و باز می کرد و درون آن را می نگریست و سپس گوشت را وزن می کرد. وقتی نوبت به من (جهانگرد رسید، از او پرسیدم: آن چیست که هر بار قبل از وزن کردن به آن می نگری؟ قاب گفت: من بت پرستم و بت من درون این دستمال قرار دارد، هنگام کشیدن گوشت به آن می نگرم تا متوجه شوم خدایم حاضر است و کم فروشی نکنم!(1) عرض میکنم: آیا ما مسلمان ها از آن بت پرست کمتر هستیم؟ خداوند در قرآن می فرماید: «هر جا که باشید خدا با شماست» و نیز می فرماید: «خداوند از رک گردن به شما نزدیک تر است.» یک مسلمان باید اعتقاد داشته باشد که خدای او و خداوند همه ی عالمیان، همیشه حاضر و ناظر است و اعمال، رفتار، پندار، اسرار و حتی مخفی تر از اسرار او را می بیند، اگر مسلمان به این موضوع ایمان داشته باشد هرگز خیانت، دزدی، کم فروشی، احتکار، ربا خواری و جنایت و ... نمی کند.

حکایت 334 : خبر مرگ

جعفر بن سلیمان می گوید: با صله ابن أشیم غذا می خوردیم که مردی وارد خانه شد و خبر مرگ برادرش را به او داد. صله گفت: فلانی، بنشین و همراه ما غذا میل کن، خیلی وقت است که خبر مرگ برادرم را شنیده ام. آن شخص گفت: عجیب است، برادرت همین یک ساعت پیش وفات کرده، تو کی خبردار شدی؟ صله گفت: از وقتی خداوند فرموده:

«إِنَّکَ مَیِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَیِّتُونَ » (2) لای پیامبر! تو می میری و آنها هم خواهند مرد.(3)

حکایت 335: درویش و غنی!

شیخ اجل سعدی می گوید: کاروانی از کوفه به قصد مکه برای مراسم حج حرکت کردند، من نیز با آنان بودم، یک نفر پیاده و سر برهنه همراه ما از کوفه بیرون آمد. او پولی نداشت. آسوده خاطر همچنان را می پیمود. توانگر شترسوار به او گفت: ای تهیدست کجا می روی؟ برگرد که در راه بر اثر ناداری به سختی می میری.

مرد فقیر سخن شترسوار پولدار را نشنید و همچنان به راه خود ادامه داد تا این که به نخلهی محمود - یکی از منزل گاه های نزدیک حجاز - رسیدیم. در آن جا مرد توانگر شتر سوار درگذشت. فقیر پابرهنه کنار جنازهی او آمد و گفت: ما به سختی، پیاده نمردیم و تو بان.

1- زبده الفصص؛ به نقل از: بهشت جاودان، ص 76.
2- زمر، 30
3- روض الجنان.