هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 287

عرض میکنم: امام علی(علیه السلام) می فرماید: فَأَحْسَنُهُمْ حَالاً مَنْ وَجَدَ لِقَدَمَیْهِ مَوْضِعاً(1)؛ نیکو حال ترین مردم (در قیامت) کسی است که جای پایی برای گذاشتن قدم هایش پیدا کند!

حکایت 365 : فلسفه ی آزمایش های الهی

امام علی (علیه السلام) می فرماید: فردی از شما نگوید که «خدایا! از فتنه به تو پناه می برم»(2)؛ زیرا کسی نیست که در فتنه ای نباشد. کسی که می خواهد به خدا پناه برد، از آزمایش های گمراه کننده، پناه ببرد. همانا خدای سبحان می فرماید: «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُکُمْ وَأَوْلَادُکُمْ فِتْنَهٌ »(3) خدا انسان ها را با اموال و فرزندانشان می آزماید تا آن کس که از روزی خود ناخشنود یا خرسند است، شناخته شود؛ گرچه خداوند به احوالات شان از خودشان آگاه تر است(4) تا کرداری که استحقاق پاداش یا کیفر دارد؛ آشکار کند. چه، آن که بعضی مردم فرزند پسر را دوست دارند و فرزند دختر را نمی پسندند و بعضی دیگر فراوانی اموال را دوست دارند و از کاهش سرمایه نگران هستند.(5)

حکایت 366: همت مضاعف

آورده اند: روزی «نادر شاه» با سید هاشم خارکن از عرفای مشهور نجف ملاقات کرد.(6) نادر شاه به سید هاشم گفت: شما واقعا همت کرده اید که از دنیا گذشته اید! سید هاشم بی درنگ و با سادگی تمام پاسخ داد: برعکس، همت را شما نموده اید که از آخرت گذشته اید!(7)

حکایت 367: انا الله

حضرت امیر المؤمنین امام علی بن ابی طالب - علیه صلوات الله الملک الواهب - شنید که شخصی می گفت: (إنا لله و إنا إلیه راجعون)(8). حضرت پس از شنیدن این آیه ی شریفه،».

1- (١) نهج البلاغه، خطبه 102.
2- (٢) اللهم إنی أعود بک من الفتنه
3- أنفال ، 28، ترجمه: و بدانید اموال و اولاد شما وسیلهی آزمایش است.
4- هود، 31، إسراء، 25، 54، نجم، 32.
5- نهج البلاغه، حکمت 93.
6- ایشان را به خاطر این «خارکن» می گفتند که با خار کنی امرار معاش می کرد.
7- گلشن لطایف ج 2، ص 325.
8- بقره، 156، ترجمه: (و بشارت ده به استقامت کنندگان آنها که هر گاه مصیبتی به ایشان می رسد، می گویند: «ما از آن خداییم و به سوی او باز میگردیم».