هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 360

که پیرمرد را می شناختند، آمدند و شهادت دادند که این پیرمرد نصرانی است و تا جوانی و چشم داشت کار می کرد؛ اکنون که هم جوانی را از دست داده و هم چشم را، نمی تواند کار بکند، ذخیره ای هم ندارد، طبعا گدایی می کند. علی علی فرمود: عجب! تا وقتی که توانایی داشت از او کار کشیدید و اکنون او را به حال خود گذاشته اید؟! سوابق این مرد حکایت می کند که در مدتی که توانایی داشته کار کرده و خدمت انجام داده است؛ بنابراین بر عهده حکومت و اجتماع است که تا زنده است او را تکفل کند. بروید از بیت المال به او مستمری بدهید.(1)

حکایت 469: دادخواهی

زن گفت: «من برای دادخواهی نزد تو آمده ام.» علی (علیه السلام) فرمود: «بندهی خدا! الأن هوا خیلی گرم است؛ صبر کن عصر هوا قدری بهتر بشود، خودم به خواست خدا با تو خواهم آمد و ترتیبی به کار تو خواهم داد.» زن گفت: «اگر توقف من در بیرون خانه طول بکشد، بیم آن است که خشم او افزون گردد و بیش تر مرا اذیت کند.» علی علیه السلام لحظه ای سر را پایین انداخت، سپس سر را بلند کرد در حالی که با خود زمزمه می کرد و می گفت: «نه، به خدا قسم نباید رسیدگی به دادخواهی مظلوم را تأخیر انداخت.

حق مظلوم را حتما باید از ظالم گرفت و رعب ظالم را باید از دل مظلوم بیرون کرد تا با کمال شهامت و بدون ترس و بیم در مقابل ظالم بایستد و حق خود را مطالبه کند». سپس از زن پرسید: «بگو ببینم خانه ی شما کجاست؟» زن گفت: «فلان جاست.» حضرت فرمود:

برویم.» علی علیه السلام به اتفاق آن زن به در خانه شان رفت، پشت در ایستاد و به آواز بلند فریاد کرد:

«أهل خانه! سلام علیکم.» جوانی بیرون آمد، که شوهر همین زن بود. جوان علی را نشناخت؛ دید پیرمردی که در حدود شصت سال دارد، به اتفاق زنش آمده است. فهمید که زنش این مرد را برای حمایت و شفاعت با خود آورده است، اما حرفی نزد. علی علی فرمود:

این بانو که زن توست از تو شکایت دارد، می گوید تو به او ظلم و او را از خانه بیرون کرده ای. به علاوه تهدید به کتک نموده ای. من آمده ام به تو بگویم از خدا بترس و با زن خود نیکی و مهربانی کن.» جوان گفت: «به تو چه مربوط که من با زنم خوب رفتار کرده ام یا بد. بلی من او را5.