هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 371

فصل دهم: احترام به خود (عزت نفس)

حکایت 488: صدقات

از حلیمه سعدیه روایت شده که گفت: وقتی پیامبر اکرم صلی الله علیه واله یک ساله شد، لب به سخن گشود و کلامی فرمود که خوب تر از آن نشنیده بودم؛ فرمود: قُدُّوسُ قُدُّوسُ نَامَتِ الْعُیُونُ وَ الرَّحْمَنُ لا تَأْخُذُهُ سِنَهٌ وَ لا نَوْمٌ؛ یعنی خدا پاک و منزه از هر نقصی است؛ چشمها به خواب رفتند و او را چرت و خواب فرا نمی گیرد.

حلیمه در ادامه می گوید: زنی به من مشتی خرما به عنوان صدقه داد؛ از او گرفتم و آن حضرت که در سن سه سالگی بود، آن صدقه را رد کرد و فرمود: یا أم لا تأکلی الصدقه فقد عظمت نعمتک و کثر خیرک فإنی لا آکل صدقه؛ یعنی ای مادر! صدقه نخور؛ زیرا درهای نعمت بر روی تو باز شده و خیر فراوانی به تو رسیده است و من هرگز صدقه نمی خورم.

حلیمه می گوید: به خدا قسم بعد از شنیدن آن دیگر از کسی صدقه قبول نکردم.(1)

حکایت 489: پیامبر در آیینه ی امام علی

امام علی بن ابی طالب در نهج البلاغه در بارهی راه و رسم زندگی پیامبر اسلام و پیروی کردن از آن بزرگوار چنین می فرماید: پس به پیامبر پاکیزه و پاک خود اقتدا کن که راه و رسم او الگویی است برای الگوطلبان و مایه فخر و بزرگی است برای کسی که خواهان بزرگواری باشد و محبوب ترین بنده نزد خدا کسی است که از پیامبرش پیروی کند و گام بر جایگاه قدم او نهد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه واله از دنیا چندان نخورد که دهان را پر کند و به دنیا با گوشه چشم نگریست.

دو پهلویش از تمام مردم فرو رفته تر و شکمش از همه خالی تر بود. دنیا را به او نشان دادند؛ اما نپذیرفت و چون دانست خدا چیزی را دشمن می دارد، آن را دشمن داشت و چیزی را که خدا خوار شمرده، آن را خوار انگاشت و چیزی را که خدا کوچک شمرده، کوچک و ناچیز می دانست. اگر در ما نباشد جز آن که آنچه را خدا و پیامبرش دشمن می دارند، دوست بداریم یا آنچه را خدا و پیامبرش کوچک شمارند، بزرگ بداریم برای نشان دادن دشمنی ما با خدا و سرپیچی از فرمان های او کافی بود.

همانا پیامبر صلی الله علیه واله بر روی زمین می نشست و غذا می خورد و چون برده، ساده می نشست و با دست خود کفش خود را وصله می زد و جامه خود را با دست خود می دوخت و بر الاغ8.