هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 398

حسین علیه السلام از او پرسید: آیا چیزی حفظ هستی؟ کنیز گفت: «آری، قرآن بخوانم یا شعر؟!» امام حسین علیه السلام فرمود: قرآن بخوان. کنیز این آیه را خواند: «وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَهٍ إِلَّا یَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّهٍ فِی ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ (59)» (1)؛ «کلیدهای غیب تنها نزد خداست و جز او کسی آن را نمی داند؛ او آنچه را که در خشکی و دریاست می داند. هیچ برگی از درختی نمی افتد، مگر این که از آن آگاه است و نه هیچ دانه ای در مخفیگاه زمین و نه هیچ تر و خشکی وجود دارد، جز این که در کتاب آشکار (کتاب علم خدا) ثبت است». امام حسین علیه السلام از او خواست شعری بخواند. کنیز این شعر عبرت انگیز را خواند:

أنت نعم الفتی لو کنت تبقی غیر أن الابقاء للإنسان یعنی: «تو جوان نیک و زیبایی اگر بقا داشتی، ولی بقایی برای انسان نیست.» امام حسین علیه السلام سخت تحت تأثیر قرار گرفت و گریه کرد. آن گاه به آن کنیز با معرفت رو کرد و فرمود: تو را آزاد کردم و هر چه معاویه فرستاده مال خودت باشد.(2)

حکایت 536 : تنبیه غلام

امام سجاد علیه السلام باغ سرسبزی داشت که یکی از غلامانش متصدی اداره باغ بود. یک روز آن حضرت به باغ آمده، دید در اثر کوتاهی غلام، بیشتر درخت های باغ از بین رفته و مزارع خشک شده است؛ لذا با تازیانه خویش کمی او را ادب کرد ولی بعدا به شدت ناراحت شد؛ غلام را احضار نمود و بدن خود را برهنه کرده، تازیانه را به دست غلام داد و با اصرار از او خواست که قصاص کند ولی غلام به هیچ وجه حاضر به قصاص نشد. لذا آن حضرت با آزاد کردن غلام و بخشیدن باغ به او، تنبیه وی را جبران کرد.(3)

حکایت 537: لگد به افتاده

عبد الملک بن مروان، بعد از بیست و یک سال حکومت استبدادی در سال 86 هجری از دنیا رفت. بعد از وی پسرش ولید جانشین او شد. ولید برای آن که از نارضایی های مردم بکاهد، بر آن شد که در روش دستگاه خلافت و طرز معامله و رفتار با مردم تعدیلی بنماید.6.

1- انعام، 59
2- فرازهای برجسته از سیره امامان شیعه ج 1، صص 83 - 181 به نقل از: دراسات و بحوث فی التاریخ و الاسلام ج 1، ص 155
3- بحار الانوار ج 42، ص 96.