هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 421

حکایت 563: دام مدام!

یکی از شاگردان شیخ مرتضی انصاری می گوید: در دورانی که در نجف اشرف نزد شیخ انصاری مشغول تحصیل بودم، شبی شیطان را در خواب دیدم که بندها و طنابهای متعددی در دست داشت. از شیطان پرسیدم: این بندها برای چیست؟ پاسخ داد: این ها را به گردن مردم می اندازم و آنها را به سمت خویش می کشم و به دام می اندازم. روز گذشته یکی از این طناب های محکم را به گردن شیخ مرتضی انصاری انداختم و او را از اتاقش تا اواسط کوچه ای که منزل شیخ در آن است، کشیدم؛ ولی افسوس که علی رغم زحمت زیاد، شیخ از قید رها شد و برگشت. وقتی از خواب بیدار شدم، در تعبیر آن به فکر فرو رفتم.

پیش خود گفتم: خوب است از خود شیخ بپرسم؛ از این رو حضور ایشان شرفیاب شده، خواب خود را برای ایشان بازگو کردم. شیخ فرمود: شیطان راست گفته است؛ زیرا آن ملعون، دیروز می خواست مرا فریب دهد که به لطف خدا، از دامش گریختم. جریان از این قرار بود که دیروز، من پول نداشتم و اتفاقا، چیزی در منزل لازم شد و مورد احتیاج بود. با خود گفتم: یک ریال از مال امام زمان نزدم موجود است و هنوز وقت مصرفش نرسیده است، آن را به عنوان قرض برمی دارم و سپس ادا خواهم کرد. یک ریال را برداشتم و از منزل خارج شدم همین که خواستم آن چیز مورد نیاز منزل را بخرم، با خود گفتم: از کجا که من بتوانم این قرض را بعدا ادا کنم؟ در همین اندیشه و تردید بودم که ناگهان، تصمیم قطعی گرفتم به منزل برگردم؛ از این رو چیزی نخریدم و به خانه برگشتم و آن پول را سر جای خود گذاشتم.(1)

حکایت 564: نصیحتی شیطانی

امام صادق علیه السلام می فرمایند: مرد عابدی در قوم بنی اسرائیل زندگی می کرد که بسیار از دنیا گریزان بود، پس شیطان خواست او را منحرف سازد، اما نمی دانست چگونه و از چه راهی وارد شود. یکی از شیاطین گفت باید از راه نیکوکاری وارد شویم. سپس نزد آن مرد رفت و مشغول نماز خواندن شد و پیوسته نماز می خواند و نمی خوابید. مرد عابد به او گفت: چطور می توانی این گونه به عبادت بپردازی؟ شیطان گفت: من مرتکب معصیتی شده ام، هرگاه به یاد آن معصیت می افتم بیشتر نماز می خوانم. پس گفت که با زن بدکارهای درآمیز. او نیز سراغ زن بدکارهای رفت تا با او همبستر شود، آن زن گفت: کسی که تو را این30