هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 49

پرستان راه یافت و صفات زشت اخلاقی را به صفات پسندیده تبدیل نمود. عیب جویان در غیاب او همچنان بدش را می گفتند و اظهار می کردند که فلانی به همان حال سابق است و نمی توان به زهد او اعتماد کرد.

به عذر و توبه توان رستن از عذاب خدای لیک مسی نتوان از زبان مردم رست پس طاقت زخم زبان مردم نیاورد و نزد مرد فرزانه ای رفت و از عیب جویان گله کرد.

مرد فرزانه گفت: شکر این نعمت چگونه می گزاری که تو بهتر از آن هستی که مردم می پندارند؟

نیک باشی و بدت گوید خلق

به که بد باشی و نیکت بینند

نبینی مردم در باره ی من خوش گمانند با این که تقصیرکارم؛ سزاوار است من اندوهگین شوم نه تو!(1) عرض میکنم: نقل است که حضرت رسول(صلی الله علیه و آله) در روز اول ماه محرم دو رکعت نماز می خواند، سپس دست ها را بلند می کرد و دعایی را سه بار می خواند که قسمتی از آن چنین است..... اللّهُمّ اجعَلْنا خَیرا مِمّا یَظُنّونَ ، واغفِرْ لَنا ما لا یَعلَمونَ .

..؛ «پروردگارا! قرارمان ده بهتر از آنچه مردم گمان می کنند و بیامرز از ما آنچه را که نمیدانند و مؤاخذه مکن ما را به آنچه می گویند بدی هایی که درباره ی ما می گویند).(2) شیخ اجل سعدی شیرین سخن می گوید: به اندازهی بود، باید نمود / خجالت نبرد آن که ننمود و بود.

حکایت 52: آب و خاک

شمس الدین احمد افلاکی در کتاب «مناقب العارفین» می نویسد:

منقول است که در میان دو یار محبوب، خصومتی و کدورتی واقع شده بود و به هیچ نوع به مصالحه رضا نمی دادند. روزی حضرت مولانا جلال الدین رومی در میان معرفت گفتن فرمود که «حق تعالی مردم را بر دو نوع آفریده است: یکی بر مثال خاک است، جامد و بی حرکت از غایت ثقالت و گرانی، دوم: بر مثال آب است، دایم روان و سیار، همانا که چون این آب روان بر سر آن خاکستان روان شود، از برکت مجاورت همدیگر صد هزار گلزار از آن گلزار برمی دمد و اشجار درختان و ازهار شکوفه ها و اثمار زمیوه ها] آن در حرکت می آید و غذای ابدان و قوت ارواح می شود؛ اکنون این دوستانی که با همدیگر جنگ می کنند و قطع مواصلت می کنند، البته می باید که یکی حکم خاک گیرد و یکی به