هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 497

حکایت 647: گلچینی از اخلاق پیامبر(ص)

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نگاه کردن خود را بین اصحاب به طور مساوی تقسیم کرده بود و همه را به طور برابر نگاه می کرد، هرگز آن حضرت پاهایش را نزد اصحاب دراز نکرد. اگر مردی به آن حضرت دست می داد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) دستش را رها نمی کرد تا او رها کند، از این رو چون همه، این موضوع را می دانستند، کسی که با آن حضرت دست می داد، زود دستش را می کشید.(1) عرض میکنم: ابوعبیده می گوید: در مسیری همراه امام باقر(علیه السلام) بودم و با آن حضرت در یک ردیف سوار مرکب می شدم. هنگام سوار شدن ابتدا من سوار می شدم و سپس حضرت سوار می شدند، سپس مصافحه (2) میکردیم. ایشان به گونه ای برخورد می کردند که گویا برخورد اول است. هنگام پیاده شدن ابتدا ایشان پیاده می شدند و سپس من پیاده می شدم. چون هر دو روی زمین قرار میگرفتیم، باز به من سلام می کردند و طوری احوالپرسی می کردند که گویا برخورد اول است.

عرض کردم: این برخورد قبلا نزد ما مرسوم نبوده است. امام فرمودند: آیا می دانی چه خیری در مصافحه قرار داده شده است؟ به درستی که اگر مؤمنان هنگام ملاقات، با یکدیگر مصافحه کنند و دست بدهند تا وقتی از یکدیگر جدا نشده اند، خدا به آنها نظر رحمت می کند و گناهان آنها مثل ریزش برگ از درخت، ریخته می شود.(3)

حکایت 648: اول خدا، دوم شما؟

حجت الاسلام و المسلمین حبیب الله مددی نقل کرد: در ابتدای طلبگی که تازه به قم آمده بودم شهریه نداشتم، از شدت احتیاج نامه ای به آیت الله العظمی سید محمد حجت کوه کمری نوشتم و بردم در منزل به دست ایشان داده، در کناری نشستم و منتظر جواب شدم تا آقا نامه را خواند و چیزی در حاشیه ی نامه نوشت. سپس به من اشاره ای کرد، من رفتم و نامه را گرفتم و برگشتم. دیدم در حاشیه ی نامه نوشته اند: هو الأول و الآخر و الظاهر و الباطن، برو توبه کن.

من ابتدا متوجه نشدم که معنی این کلام چیست؟ بعدا متوجه شدم که چون من در نامه8.

1- داستان های اصول کافی؛ به نقل از: اصول کافی ج 2، ص 671، باب التکاتب، باب النوادر، حدیث 1.
2- مصافحه: با هم دست دادن.
3- یکصد موضوع، پانصد داستان ج 2، ص 114؛ به نقل از: المحجه البیضاء ج 3، ص 378.