هزار و یک حکایت اخلاقی جلد دوم صفحه 540

من از خارج آمده ام و یک تیغ طلایی تیز و خوب برای تو هدیه آورده ام؛ زیرا شما سر و صورت شاه را اصلاح می کنید، خوب است از این به بعد با این تیغ سر و صورت او را اصلاح نمایید» (دسیسه ی نخست وزیر این بود که آن تیغ را به ماده ی سمی مسموم کرده بود و می خواست آن سم را به طور مرموزی وارد خون شاه کند و او را بکشد.) سلمانی خوشحال شد و هنگام اصلاح سر و صورت شاه، تیغ اهدایی نخست وزیر را به دست گرفت و در همین حال چشمش به جمله ی پند حکیم افتاد که در صفحه ی سنگ تیز کننده ی تیغش نوشته بود، با خود گفت: ما هیچ گاه به این پند عمل نکردیم، خوب است یک بار به آن عمل کنیم. آن پند می گوید: قبل از هر کاری، نتیجه ی آن را سنجش کن، من که با این تیغ هنوز کسی را اصلاح نکرده ام، پس نتیجه ی آن را نمیدانم، بنابراین باید از اصلاح سر و صورت شاه دست نگه دارم.

همین تحیر و سردرگمی سلمانی، شاه را در فکر فرو برد و جریان را از او پرسید و او داستان پند حکیم و تیغ نخست وزیر را بیان کرد.

شاه فهمید که نخست وزیر می خواسته او را به وسیله ی آن تیغ، مسموم کند. مجلسی از رجال کشور تشکیل داد و نخست وزیر را در آن مجلس آورد و به سلمانی فرمان داد تا نخست سر و صورت آن افرادی که گمان بد به آنها می برد و سپس سر و صورت نخست وزیر را بتراشد و اصلاح کند.

سلمانی فرمان شاه را اجرا کرد، طولی نگذشت که همه ی آنها از جمله نخست وزیر، مسموم شدند و سلمانی به جایزه و افتخار بزرگی نایل آمد و دریافت که آن پند حکیم بیش از صد اشرفی ارزش داشته است و صد اشرفی او به هدر نرفته است.(1)

پند حکیم عین صواب (2) است و محض خیر

فرخنده بخت آن که به سمع رضا شنید

حکایت 691: بروید با هم بسازید

بنای کار ازدواج، بر سازش دختر و پسر است؛ باید با هم بسازند. این با هم بسازند، معنای خیلی عمیقی دارد. من یک وقت خدمت امام رفتم، ایشان می خواستند خطبه ی عقدی را بخوانند؛ تا من را دیدند، گفتند شما بیا طرف عقد بشو. ایشان بر خلاف ما - که طول و تفصیل می دهیم و حرف می زنیم - عقد را اول می خواندند، بعد دو، سه جمله ی کوتاه صحبت می کردند. من دیدم ایشان پس از این که عقد را خواندند، روی شان را بهتی